چرا لحن ترکیه و حاکمان جدید سوریه علیه ایران تند شد؟

احمد زیدآبادی نوشت: گویی حاکمان جدید سوریه برای حفظ انسجام خود نیازمند یک «دشمن بیرونی» هستند و با توجه به روابط مستحکم جمهوری اسلامی با نظام اسد، در این زمینه به ایران چشم دوخته‌اند.

پایگاه خبری تحلیلی نامه نیوز (namehnews.com) :

احمد زیدآبادی، تحلیلگر سیاسی در یادداشت به بررسی دلایل تشدید لحن تند ترکیه و حاکمان جدید سوریه علیه ایران پرداخته و نوشته: «به نظر می‌رسد که وزارت خارجه در ابتدا تصور می‌کرد که هیئت تحریرالشام نظامی مشابه نظام طالبان افغان در سوریه مستقر می‌کند و بنابراین، در پی تکرار روابط تهران – کابل با دمشق بود. این فرضیه اکنون چندان مقرون واقعیت تلقی نمی‌شود.»

زیدآبادی معتقد است که «حاکمان جدید سوریه برای حفظ انسجام خود گویی نیازمند یک «دشمن بیرونی» هستند تا از طریق حملۀ لفظی به آن، از پراکندگی نیرو‌های خود در این مرحله از کارشان جلوگیری کنند. با توجه به روابط مستحکم جمهوری اسلامی با نظام اسد، ظاهراً آنها در این زمینه به ایران چشم دوخته‌اند.»

او در این یادداشت آورده است: «به نظر می‌رسد ترکیه از هیئت تحریرالشام انتظار دارد که با الگوبرداری از مدل «توسعۀ اسلامی ترکیه» سوریه را به کشوری اسلامی، اما معتدل و ملایم تبدیل کند. از نظر ترک‌ها، این مسیر نه‌فقط ثبات سوریه را تضمین می‌کند بلکه موجبات نفوذ سیاسی در ترکیه در بخشی از جهان عرب را فراهم می‌آورد.

ترک‌ها، اما بر این گمانند که جمهوری اسلامی به دلیل از دست دادن متحد خود در سوریه، در پی تلاش برای بی‌ثبات کردن آن کشور است. مسئولان ایرانی تاکنون در این مورد صحبت‌های متفاوتی مطرح کرده‌اند.»

زیدآبادی همچنین نوشته: «به نظر می‌رسد دولت ترکیه با استفاده از سلطۀ هیئت تحریرالشام بر ادلب، فرصت را برای تجهیز و بسیج و آموزش آنها مناسب دید تا از یک طرف، آنان را برای ساقط کردن دولت بعثی خاندان اسد آماده سازد و از طرف دیگر، ایدئولوژی مبتنی بر جهاد و تکفیر آنان را به سمت نوعی اسلام میانه و معتدل هدایت کند. در واقع، هدف ترک‌ها، انتقال و آموزش ایدئولوژی حزب عدالت و توسعه به گرو‌های اسلامگرای افراطی شبیه هیئت تحریرالشام بوده است.

در ایدئولوژی حزب عدالت و توسعه، به امر توسعۀ اقتصادی به عنوان موضوعی مثبت و مورد نیاز جوامع مسلمان نگریسته می‌شود و مقدمات و الزامات چنین امری نیز مورد شناسایی قرار می‌گیرد. از الزامات چنین نگرشی، عدم اصرار بر تحمیل مظاهر شرع به مردم غیرمسلمان و مسلمانان عادی، پذیرش سطحی از تنوع و تکثر سیاسی و اجتماعی و فرهنگی و مدارا در حوزۀ روابط خارجی از جمله رابطۀ عادی با کشور‌های غربی است.

قاعدتاً به همین دلیل است که رهبران هیئت تحریرالشام به‌خصوص احمد الشرع پس از تسلط بر سوریه، برخلاف انتظار‌ها و پیش‌بینی‌ها، نه چهرۀ یک گروه جهادی و تکفیری مانند القاعده و داعش را از خود به نمایش گذاشتند و نه علاقه‌ای به تکرار رفتار گروه طالبان در افغانستان از خود نشان دادند. آنها در گفتار و پوشش ظاهری، تا اندازۀ زیادی مانند رهبران حزب عدالت و توسعه ظاهر شدند و از این جهت محافل خارجی را شگفت‌زده کردند.»

منبع: روزنامه هم میهن

منبع خبر