فریاد بی‌آبی در این استان شنیده نمی‌شود

به گزارش سلامت نیوز به نقل از جوان،  با اینکه سال‌ها در مورد کاهش بارش‌ها و حاکم‌شدن خشکسالی بر سرزمین ایران هشدار داده می‌شد، اما سوء‌مدیریت‌ها باعث شد به جای حفظ و مصرف آب‌های روان، استان‌ها وادار به مصرف آب‌های زیرزمینی شوند. تا جایی این برداشت‌ها زیاد شد که فرونشست‌ها را رقم زد و حالا اکثر استان‌ها درگیر چندین معضل مشترک هستند. متأسفانه هم اکنون استان‌هایی درگیر کم‌آبی هستند که روزگاری در لیست پرآب‌ترین‌ها بودند. ایلام از جمله این استان‌هاست که ساکنانش با چالش‌های جدی روبه‌رو شده و روستانشینان مجبورند بخشی از زمین‌های زراعی خود را بدون کاشت رها کنند. 
 
افزایش دما باعث تبخیر شدید آب‌های سطحی، کاهش ذخایر زیرزمینی، افت سطح آب سدها و چشمه‌ها می‌شود؛ علاوه بر این خشکسالی‌های متوالی و کاهش بارندگی موجب کاهش تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی شده و دسترسی به آب سالم را دشوارتر می‌کند که این مسئله به‌ویژه در مناطقی که وابستگی زیادی به منابع آب زیرزمینی دارند، موجب تشدید بحران کم‌آبی می‌شود. 
در غرب ایران که همیشه بارش‌های خوبی رخ می‌داد اکثر روستانشینان آب مورد نیاز خود را از چشمه‌ها و قنات‌ها تأمین می‌کردند، اما حالا چند سالی می‌شود که با فرارسیدن فصل گرما و با کاهش منابع آبی، این افراد دچار مشکلات جدی در تأمین آب آشامیدنی و کشاورزی شده‌اند. 
بررسی‌ها نشان داده بیش از ۵۰۰ روستا در ایلام با مشکل کم‌آبی مواجه هستند. این مناطق که عمدتاً به منابع سنتی مانند چشمه‌ها و قنات‌ها وابسته‌اند، در سال‌های اخیر شاهد کاهش شدید آب‌دهی بوده‌اند. 
مسئولان معتقدند به خاطر بحران کم‌آبی آبرسانی به روستاهای ایلام یک ضرورت حیاتی است، در این خصوص هم در برخی مناطق آبرسانی به‌صورت سیار انجام می‌شود، اما این فرآیند با مشکلات متعددی مانند کمبود زیرساخت‌های مناسب برای انتقال آب به مناطق دورافتاده، هزینه‌های بالای اجرای پروژه‌های آبرسانی و محدودیت‌های بودجه‌ای و عدم مدیریت صحیح منابع آب مواجه است. 

 باز هم سوء مدیریت‌ها

نیازی نیست برای یافتن علل بروز چنین شرایط سختی راه دوری برویم، چون مدت‌هاست اعلام می‌شود در کنار خشکسالی و کمبود بارش‌ها، نداشتن مدیریت صحیح منابع آبی از عوامل مؤثر در بروز بحران کم آبی در استان ایلام است، چراکه استان ایلام از منابع آبی و رودخانه‌های متعددی قبیل رودخانه‌های سیمره، جزمان، چرداول، شیروان، کلم، سیکان، دره شهر، کنگیر، گدارخوش، تلخاب، کنجان چم، صالح‌آباد، گاوی، چنگوله، میمه، دویرج، سیاه گاو و… برخوردار است، ولی به دلیل نداشتن مدیریت صحیح منابع آبی، پروژه‌های نیمه‌تمام بسیار، سدسازی‌های غیراصولی و کشاورزی سنتی کماکان با مشکل کم‌آبی دست و پنجه نرم می‌کنند. 

مبین سبحانی، کارشناس مهندسی آب با بیان اینکه چند سالی است به دلیل کاهش بارندگی‌ها در استان ایلام و به ویژه عدم مسئولیت‌پذیری در بحث مدیریت مناسب، منابع آبی زیرزمینی بسیاری از روستاهای حومه مرکز و شهرهای استان با مشکل جدی کم‌آبی و بی‌آبی مواجه هستند، به طوری که هم‌اکنون چالش بی‌آبی با سرعت ملایم از مناطق روستایی به مناطق شهری در حال حرکت بوده و در صورت عدم پی‌جویی چاره اساسی شاید در سال‌های آینده مشکل بی‌آبی در این استان را در هر چهار فصل از سال شاهد باشیم، می‌گوید: «عوامل دیگری از قبیل فرسودگی شبکه و نشت آب، آبیاری سنتی بخش کشاورزی، مصارف خانگی بدون مدیریت، حفر چاه‌های غیرمجاز، هدررفت آب‌های زیرزمینی و عدم تصفیه پساب، چالش‌ها، مصرف نادرست آب و همچنین نداشتن مدیریت صحیح و برخورداری از برنامه اصولی که ناشی از کم کاری و بی‌توجهی مردم و مسئولان می‌باشند، در موضوع کمبود آب دخیل هستند.»

 آلودگی آب‌ها و شیوع بیماری‌ها

چندی پیش مراسم بهره‌برداری از پروژه آبرسانی به ۴۰ روستای استان ایلام، با مشارکت خیر نیکوکار کشوری برگزار شد که طی این پروژه بیش از ۵ هزار و ۵۲۱ نفر از جمعیت روستایی استان از نعمت آب شرب پایدار برخوردار شدند. 
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب ایلام با بیان اینکه کمبود آب آشامیدنی سالم، خطر شیوع بیماری‌های مرتبط با آلودگی آب را افزایش داده و سلامت کودکان، سالمندان و بیماران را تهدید می‌کند، می‌گوید: «این آب‌ها تأثیرات منفی بسیاری هم بر حوزه کشاورزی، دامداری و حتی مهاجرت روستاییان به همراه دارد. از این رو دسترسی پایدار به آب بهداشتی، یکی از مهم‌ترین عوامل حفظ سلامت عمومی در مناطق روستایی است.»

محمد محمدی ادامه می‌دهد: «در حال حاضر ۵۷۷روستای استان با چالش تأمین آب روبه‌رو هستند که از این تعداد، آبرسانی به ۴۴ روستا به صورت سیار انجام می‌شود و ۲۳ روستای دیگر نیز تنها در فصول خاصی از سال آبرسانی سیار دریافت می‌کنند؛ ضمن اینکه به منظور آبرسانی پایدار به ۱۰۰ روستای محروم استان ایلام، تفاهمنامه‌ای با خیرین انعقاد شده که در قالب این طرح بیش از ۶۰۰ کیلومتر خط انتقال و شبکه جدید آبرسانی احداث و تجهیزات پیشرفته آبرسانی نصب خواهد شد.»

منبع خبر