جولان روانشناس نماها در اینستاگرام

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایران، «پسری که پراید داره، کنسله! درآمد زیر 100 میلیون تومان هم کنسله! زنی که خرج نداره؛ ارج نداره…»؛ این نسخه جدیدی است که این روزها بلاگرروانشناسان بی‌مدرک در صفحه‌های اینستاگرام خود برای مردم می‌پیچند، نسخه‌هایی برای از هم پاشیدن روابط گرم خانواده‌ها و زوج‌هایی که تازه اول راه هستند. شبکه‌های اجتماعی اخیراً پر شده از روانشناس‌نماهایی که از توقعات نجومی برای ازدواج و رؤیاهایی دم می‌زنند که برآورده کردن آنها شاید با واقعیت‌های جامعه چندان همخوانی نداشته باشد.

موضوعی که به گفته دکتر حسین روزبهانی؛ روانشناس بالینی، آسیب‌ها و تبعات منفی زیادی در جامعه ایجاد کرده است. همین بالا بردن سطح توقعات در میان زوج‌ها اختلافاتی عجیب ایجاد کرده که یک شبه می‌تواند زندگی‌های زناشویی چندین و چند ساله را به نابودی بکشاند.

این استاد دانشگاه و دکترای روانشناسی بالینی، تزهای جدید روانشناس‌نماهای بی‌مدرک را بلای جان جامعه و زوج‌ها می‌داند و به مخاطبانی که این سخنان غیرعلمی را به اشتراک می‌گذارند، هشدار می‌دهد تا به ترویج این اشتباهات کمک نکنند.

روزبهانی با ابراز تأسف از اینکه فضای مجازی پر شده از روانشناس‌نماهایی که نه تخصص دارند و نه علم کافی، می‌گوید: «این افراد پرادعا که فقط به دنبال جذب فالوئر هستند باید مطالب خاصی را مطرح کنند تا برای مردم جذاب باشد و معمولاً واقعیت‌ها، جذابیت مطالب دروغین و متناقض با حقیقت را ندارد. همین تازگی و شاید تفاوت نگاه بلاگرها با گذشته و مردم باعث جذب مخاطبان بیشتری می‌شود تا پست‌ها را ببینند، بپسندند یا با دیگران به اشتراک بگذارند.»

به باور روزبهانی، محتویاتی که اینفلوئنسرها و بعضی از بلاگرها منتشر می‌کنند، کپی‌برداری از روی پیج‌های دیگر است یا تفسیرهای سطحی از کتاب‌های روانشناسی و انگیزشی پرفروش. برخی هم تجربیات و توصیه‌های شخصی بلاگرها ست و هیچ منبع موثقی برای ادعاهای خود ندارند. آنها مطالب تکراری را بدون هیچ گونه تحقیق فقط با لحنی خاص و به شکل‌های گوناگون به خوردِ مخاطبان می‌دهند و حتی خودشان نسبت به صحت وسقم ادعاهای‌شان اطمینان ندارند.

مهم‌ترین توصیه این استاد دانشگاه به مردم برای مقابله با ترویج افکار غلط این است که به محض دیدن چنین محتویاتی به چند نکته توجه کنند: «اولاً همه یاد بگیرند که مسائل را سطحی نبینند و بلافاصله با مشاهده هر مطلبی بررسی کنند بلاگری که این ادعاها را مطرح می‌کند چه تخصص و جایگاهی دارد. قطعاً ما به عنوان شنونده یا بیننده باید بررسی کنیم زمان و فکر خود را صرف دیدن و شنیدن چه محتویات یا پادکستی می‌کنیم؛ آیا آن بلاگر تخصص و دانش کافی دارد؟ یک جست‌وجوی ساده در این زمینه قطعاً زمانی نمی‌برد و فقط از این راه می‌توان به نتیجه رسید. اگر فرد مورد نظر در پروفایل خود عنوان دکتر آورده است آیا واقعاً دکتری دارد یا بلوف می‌زند. چون بعضی از این بلاگرها حتی از عکس و عنوان پزشکان سوءاستفاده و با صفحات فیک و قلابی فالوئر جذب می‌کنند.»

روزبهانی مسأله مهم بعدی را اینفلوئنسرهایی می‌داند که سراغ روانشناسی زرد می‌روند: «این روزها فضای مجازی پر شده از محتویات زردی مانند خیانت! بیشتر بلاگرها بر اساس روانشناسی زرد معتقدند باید به زندگی مشترک با کسی که خیانت کرده، پایان داد و تحت هیچ شرایطی نباید به او فرصت داد. قطعاً فرد خیانتکار مقصر است؛ ولی باید ریشه‌یابی شود چرا خیانت رخ داده و کجای کار مشکل داشته است. در کل نباید فقط با یک اشتباه کل زندگی را نابود کرد. ابتدا باید ابعاد زندگی کاملاً بررسی شود؛ اینکه آیا این زوج فرزند دارند، چند سال با هم زندگی کرده‌اند و تحت چه شرایطی خیانت اتفاق افتاده است. چون گاهی آدم‌ها در شرایطی قرار می‌گیرند که ناخواسته کاری را انجام می‌دهند. در کل خاتمه دادن به زندگی مشترک بدون بررسی همه جوانب اشتباه است.»

روزبهانی در ادامه می‌گوید: «ترویج این دیدگاه که مردها باید همیشه خرج زندگی را بدهند و زن هیچ مسئولیتی ندارد، زندگی‌ خانواده‌ها را نابود می‌کند. اینها محتویاتی است که فقط برای برخی رده‌های سنی و بویژه کم‌سن‌ها جذابیت دارد و ناخواسته باورهای‌شان را دگرگون می‌کند. قطعاً نوجوانان با دیدن این مباحث فکر می‌کنند که همگی درست است و روی آینده آنها تأثیر می‌گذارد.» این متخصص، مرد متأهلی را مثال می‌زند که با همسرش به مطب او مراجعه کرده بود: «همه دغدغه این مرد گرفتن وام برای تأمین همه درخواست‌های زنش بود و البته بدهی زیادی هم داشت.

دلیل اصلی این تفکرش پادکست‌هایی بود که همسرش گوش می‌داد و این باور را تلقین کرده بود که انسان اصلاً نباید بگوید «ندارم»؛ زیرا کائنات باعث می‌شوند که در واقعیت انسان بی‌پول شود.» روزبهانی در ادامه سخنانش می‌گوید: «قطعاً ما نمی‌توانیم از افزایش پیج‌های روانشناسی بدون پایه علمی که انگل‌وار تکثیر پیدا می‌کنند، جلوگیری کنیم؛ ولی به‌عنوان بیننده و شنونده می‌توانیم خودمان را مدیریت کنیم تا ناخواسته باعث ترویج این پیج‌ها نشویم. مثلاً با دیدن ویدیویی جذاب اگر مشکوک بود، حداقل آن را به اشتراک نگذاریم تا دیگران را با محتویات بی‌ارزش گمراه نکنیم.»

این روانشناس بالینی یادآور می‌شود: «جوانان باتوجه به شرایط اقتصادی فعلی، به سمت ازدواج نکردن پیش رفته‌اند و در کل شرایط برای آنها سخت و پیچیده است. حالا اگر با ترویج چنین مطالبی باعث شویم افراد در سن ازدواج، از تشکیل خانواده گریزان‌تر شوند، چه خواهد شد. تصور کنید پسری که می‌خواهد ازدواج کند با دیدن چنین فیلم‌هایی می‌پرسد یعنی باید دائم هر چه درآمد دارم خرج همسرم کنم. پس طرف مقابلم چطور؟ یعنی زنان هیچ وظیفه و مسئولیتی در زندگی ندارند و هیچ تلاشی برای پیشرفت زندگی نباید داشته باشد؟ تکراراین مباحث به اشکال مختلف باعث می‌شود که این افکار اشتباه در دختران تبدیل به باور شود و ملاک ازدواج آنها درآمد بالای پسر شود یا برای پسرها وضعیت مالی پدر دختر شود.»

منبع خبر