داروهای کاهش وزن ایمن هستند؟

به گزارش سلامت نیوز به نقل از newsnationnow، در سال‌های اخیر، داروهای کاهش وزن به روشی پرطرفدار اما بحث‌برانگیز برای کاهش سریع وزن تبدیل شده‌اند. بخشی از این بحث‌ها مربوط به عوارض جانبی برخی از داروهای معروف مانند «اوزمپیک» (Ozempic) و «مونجارو» (Mounjaro) است.

بر اساس گزارش «انجمن پزشکی چاقی» (OMA)، پژوهشگران همچنان در حال بررسی عوارض جانبی این داروها هستند. در ادامه، با برخی از عوارض جانبی هشت داروی تأییدشده توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) آشنا می‌شوید:

اوزمپیک (Ozempic) و وگووی (Wegovy)

این دو دارو نام‌های تجاری ترکیب دارویی‌ای به نام «سماگلوتید» (Semaglutide) هستند. سماگلوتید حدود دو دهه است که برای درمان دیابت نوع ۲ تجویز می‌شود. با محبوب شدن این دارو برای کاهش وزن در میان بیماران دارای اضافه‌وزن و چاقی، کمبود آن برای بیماران دیابتی به وجود آمده است.

وگووی نسخه‌ای از سماگلوتید است که به طور خاص برای کاهش وزن تأیید شده است. این دارو با تقلید از هورمونی طبیعی به نام GLP-1، قند خون را تنظیم کرده، تخلیه معده را کند کرده و حس سیری را به مغز القا می‌کند.

عوارض جانبی رایج:

مطالعه‌ای از انجمن پزشکی آمریکا نشان داده است که داروهای GLP-1 ممکن است خطر ابتلا به پانکراتیت (التهاب لوزالمعده)، انسداد روده و گاستروپارزی (کندی حرکت معده) را افزایش دهند.

هرچند برخی گزارش‌ها درباره افزایش افکار خودکشی در میان مصرف‌کنندگان این داروها منتشر شده، اما مطالعه‌ای در مجله Nature Medicine در ژانویه ۲۰۲۴ نشان داد که خطر چنین افکاری در مقایسه با سایر داروهای چاقی، بین ۴۹ تا ۷۳ درصد کمتر است.

مونجارو (Mounjaro) و زپ‌باوند (Zepbound)

این داروها شامل ماده فعال «تیرزپاتاید» (Tirzepatide) هستند. مونجارو در سال ۲۰۱۷ برای دیابت نوع ۲ تأیید شد و زپ‌باوند اخیراً برای درمان چاقی مجوز گرفته است. این داروها نیز با القای حس سیری و کمک به حفظ رژیم غذایی عمل می‌کنند.

عوارض جانبی رایج:

تهوع

یبوست

اسهال

نفخ

عوارض جدی‌تر:

شرکت سازنده «Eli Lilly» هشدار داده است که تیرزپاتاید ممکن است باعث بروز تومورهای تیروئیدی یا سرطان تیروئید شود. بیماران باید علائمی مانند تورم گردن، گرفتگی صدا، مشکل در بلع یا تنگی نفس را زیر نظر داشته باشند.

کنتریو (Contrave)

کنتریو ترکیبی از دو دارو به نام‌های بوپروپیون (Bupropion) و نالترکسون (Naltrexone) است. بوپروپیون که با نام تجاری Wellbutrin شناخته می‌شود، یک داروی ضدافسردگی است که اشتها را کاهش می‌دهد. نالترکسون نیز برای درمان اعتیاد به الکل و مواد مخدر استفاده می‌شود.

نکته مهم:
کنتریو برای بیماران دچار صرع یا مصرف‌کنندگان داروهای مخدر مناسب نیست.

عوارض جانبی رایج:

ساکسندا (Saxenda)

این دارو حاوی «لیرگلوتاید» (Liraglutide) است که با تقلید از هورمون‌های طبیعی مرتبط با گرسنگی و گوارش، به کنترل اشتها کمک می‌کند. در سال ۲۰۱۷ برای درمان چاقی در افراد ۱۲ سال به بالا تأیید شد.

عوارض جانبی:

تهوع

استفراغ

یبوست یا اسهال

سردرد

خستگی

سوءهاضمه

سرگیجه

درد شکمی

افزایش ضربان قلب

کاهش عملکرد کلیه

کیوسیمیا (Qsymia)

این دارو ترکیبی از فنتِرمین (Phentermine) و توپیرامات (Topiramate) است. فنتِرمین که از سال ۱۹۵۹ مورد استفاده بوده، یک محرک شبیه آمفتامین است و به عنوان سرکوب‌کننده اشتها عمل می‌کند. استفاده از آن برای افراد با سابقه سکته، بیماری قلبی، گلوکوم یا پرکاری تیروئید توصیه نمی‌شود.

عوارض جانبی فنتِرمین:

ضربان قلب سریع یا نامنظم

سردرد

فشار خون بالا

لرزش

تداخل دارویی با الکل، برخی بی‌حس‌کننده‌ها و داروهای ضدافسردگی

عوارض ترکیبی با توپیرامات:

Qsymia در سال ۲۰۲۱ برای بزرگسالان و در سال ۲۰۲۲ برای کودکان بالای ۱۲ سال با چاقی شدید تأیید شد.

ایمسِوری (Imcivree)

ایمسوری، با ماده فعال «ستملانوتاید» (Setmelanotide)، برای درمان چاقی شدید ناشی از اختلالات ژنتیکی نادر مانند POMC، PCSK1 و LEPR تأیید شده است. همچنین در درمان سندرم باردت-بیدل (Bardet-Biedl) در کودکان دو سال به بالا استفاده می‌شود.

نحوه عملکرد:
با هدف‌گیری مسیر مغزی معیوب MC4R، سیگنال سیری را به مغز می‌فرستد و اشتها را کنترل می‌کند. با این حال، نقص ژنتیکی زمینه‌ای را درمان نمی‌کند.

عوارض جانبی رایج:

واکنش در محل تزریق

تغییر رنگ پوست (هایپرپیگمانتاسیون)

تهوع

سردرد

درد شکمی

افسردگی

عوارض جدی‌تر:

اختلال عملکرد جنسی

افکار یا رفتارهای خودکشی

واکنش‌های آلرژیک شدید مانند تورم صورت یا گلو، مشکلات تنفسی، خارش و ضربان قلب سریع

در صورت بروز هرگونه واکنش آلرژیک، فوراً به اورژانس مراجعه شود.

منبع خبر