آموزش، قربانی مصلحت اندیشی‌های غیرکارشناسی

به گزارش سلامت نیوز به نقل از شرق، تصمیم اخیر وزارت آموزش و پرورش مبنی بر آغاز ساعت کاری مدارس از ساعت ۶ صبح و پایان‌یافتن آموزش تا ساعت ۱۳‌ به بهانه صرفه‌جویی در مصرف انرژی، بار دیگر ضرورت طرح این پرسش را به میان آورده است: آیا آموزش، این رکن اساسی توسعه انسانی، همچنان باید قربانی مصلحت‌اندیشی‌های کوتاه‌مدت و غیرکارشناسی شود؟

در حالی‌ که اصول علمی و روان‌شناختی تعلیم و تربیت بر ضرورت خواب کافی، آمادگی ذهنی و تعادل جسمی برای یادگیری مؤثر تأکید دارند، چنین تصمیمی می‌تواند آسیب‌های جدی روانی، جسمی و تحصیلی را به دانش‌آموزان وارد کند. معلمان نیز از این تغییر مستثنا نیستند؛بدنه‌ای که هم‌اکنون نیز با چالش‌های مزمن معیشتی و کاری مواجه است، تحت فشار مضاعف قرار خواهد گرفت. اما مسئله فراتر از سلامت دانش‌آموزان و معلمان است. هرگونه تغییر بی‌قاعده و غیرکارشناسی در نظام زمانی آموزش، آثار زنجیره‌ای و چندوجهی بر سایر ابعاد زندگی اجتماعی خواهد گذاشت.

والدین که اغلب برنامه کاری خود را بر اساس ساعات مدرسه فرزندان تنظیم می‌کنند، با سردرگمی و ناهماهنگی مواجه می‌شوند؛ این تغییر می‌تواند منجر به کاهش بهره‌وری در محیط‌های کاری، فشار بر خانواده‌ها و افزایش نیاز به مراقبت جایگزین شود. افزون بر این، تحمیل تردد هم‌زمان دانش‌آموزان، معلمان و والدین در ساعات اولیه بامداد، آن هم در شهرهایی که با بحران ترافیک و آلودگی هوا مواجه‌اند، نتیجه‌ای جز تشدید گره‌های ترافیکی و خطرات زیست‌محیطی نخواهد داشت.

از سوی دیگر، الگوی اوقات فراغت، خواب، فعالیت‌های ورزشی، هنری و خانوادگی کودکان و نوجوانان نیز دچار اختلال خواهد شد. این یعنی تأثیرگذاری بر سلامت اجتماعی و روانی نسل آینده. این تصمیم، نماد روشن و نگران‌کننده‌ای از بی‌توجهی تاریخی به آموزش و پرورش در ایران است.

نهادی که بیش از ۷۰ درصد جمعیت کشور -از معلمان و دانش‌آموزان تا خانواده‌ها- به‌طور مستقیم با آن درگیر هستند، همواره در حاشیه سیاست‌گذاری‌های کلان قرار گرفته و قربانی ملاحظات مقطعی شده است. واقعیت آن است که بسیاری از بحران‌های امروز جامعه ما -از گسترش نابرابری و فقر فرهنگی تا ضعف سرمایه انسانی، بی‌اعتمادی اجتماعی و حتی ناکارآمدی در عرصه‌های اقتصادی و مدیریتی- ریشه در بی‌توجهی به آموزش دارد. جامعه‌ای که آموزش را نه به‌ عنوان یک سرمایه‌گذاری راهبردی، بلکه به‌ عنوان عنصری انعطاف‌پذیر برای حل مسائل دیگر تلقی می‌کند، دیر یا زود بهای آن را در تمام عرصه‌ها خواهد پرداخت.

منبع خبر