اعتراض به ساندکلاد بالا گرفت، هنرمندان نمی‌خواهند خوراک مدل‌های هوش مصنوعی باشند

به گزارش اقتصادآنلاین، پلتفرم موسیقی ساندکلاد، بی‌سروصدا بند‌هایی تازه به شرایط استفاده خود اضافه کرده که به این شرکت اجازه می‌دهد از آثار موسیقایی کاربران برای آموزش و توسعه فناوری‌های هوش مصنوعی بهره ببرد. این تصمیم که از هفتم فوریه ۲۰۲۴ اجرایی شده، از سوی کارشناسان به‌عنوان گامی جنجالی و بحث‌برانگیز ارزیابی شده و بسیاری از هنرمندان، به‌ویژه تولیدکنندگان مستقل، آن را تهدیدی برای حقوق خالقان محتوا دانسته‌اند.

بر اساس گزارش تک‌کرانچ، این تغییر نخستین بار توسط «اد نیوتن-رکس»، کارشناس اخلاق فناوری، کشف شد و به‌سرعت واکنش‌هایی از سوی جامعه هنری و کاربران آنلاین برانگیخت. در متن جدید شرایط استفاده، ساندکلاد رسماً اعلام می‌کند که می‌تواند از محتوای کاربران برای «افزایش اطلاعات، آموزش، توسعه یا استفاده در فناوری‌های هوش مصنوعی یا یادگیری ماشین» بهره گیرد. نکته‌ای که بر نگرانی‌ها دامن زده، نبود گزینه‌ای برای «انصراف» کاربران از این سیاست است؛ امکانی که در برخی پلتفرم‌های دیگر وجود دارد.

هرچند ساندکلاد تأکید کرده استفاده از محتوای کاربران صرفاً در چارچوب خدمات درون‌پلتفرمی است، اما فقدان شفافیت درباره گستره دقیق این استفاده، موجی از بی‌اعتمادی به‌وجود آورده است. آثار تولیدشده توسط شرکت‌های بزرگ مانند یونیورسال یا وارنر، طبق توافق‌نامه‌های جداگانه، از این بند مستثنا شده‌اند؛ موضوعی که باعث شده کاربران مستقل نسبت به نابرابری در سیاست‌ها اعتراض کنند.

در واکنش به انتقادها، سخنگوی ساندکلاد در بیانیه‌ای گفت: «ساندکلاد تاکنون هرگز از محتوای هنرمندان برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی استفاده نکرده است و چنین برنامه‌ای هم ندارد.» او افزود که این به‌روزرسانی صرفاً برای استفاده داخلی از هوش مصنوعی در زمینه‌هایی، چون شخصی‌سازی تجربه کاربری، تشخیص تقلب، و شناسایی محتوا انجام شده است. با این حال، همان‌طور که منتقدان یادآور می‌شوند، عدم تعریف دقیق از حدود استفاده، فضا را برای سوءاستفاده باز می‌گذارد.

روندی فراگیر با مقاومت فزاینده

ساندکلاد تنها نیست. در ماه‌های اخیر، پلتفرم‌هایی مانند لینکدین، یوتیوب و ایکس (توییتر سابق) نیز سیاست‌هایی مشابه اتخاذ کرده‌اند و امکان استخراج داده‌های کاربران برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی را در شرایط استفاده خود گنجانده‌اند. این روند، به‌رغم رشد سریع کاربرد‌های هوش مصنوعی، به چالشی حقوقی و اخلاقی در صنعت فناوری بدل شده است.

یوتیوب در دسامبر ۲۰۲۳ اعلام کرد که به برخی طرف‌های ثالث اجازه می‌دهد از محتوای ویدئویی برای توسعه مدل‌های هوش مصنوعی استفاده کنند. ایکس نیز که حالا تحت مالکیت ایلان ماسک در شرکت xAI ادغام شده، هوش مصنوعی Grok را به پلتفرم خود افزوده است. اما تمام این تغییرات، در غیاب سازوکار‌های شفاف برای رضایت کاربران یا جبران مالی آنها انجام شده‌اند.

کاربران به‌ویژه هنرمندان نگران‌اند که آثارشان بدون اجازه، خوراک مدل‌هایی شوند که ممکن است در آینده جایگزین خلاقیت انسانی شوند. بسیاری خواستار ایجاد حق انتخاب، سهم درآمد یا حتی حذف کامل آثارشان از چرخه یادگیری مدل‌ها هستند.

فرصت یا تهدید برای آینده موسیقی دیجیتال؟

ساندکلاد اعلام کرده که از فناوری‌های نوین برای بهبود تجربه کاربران و حمایت از خالقان محتوا بهره خواهد گرفت. اما بسیاری از هنرمندان مستقل معتقدند اگر کنترل خالقان بر آثارشان تضعیف شود، نمی‌توان به این وعده‌ها اعتماد کرد. در صنعتی که مرز‌های مالکیت، شفافیت و رضایت روزبه‌روز مبهم‌تر می‌شود، غفلت از اطلاع‌رسانی شفاف و احترام به حقوق کاربر می‌تواند به از دست رفتن سرمایه اجتماعی یک برند منجر شود.

ساندکلاد می‌گوید آماده گفت‌وگوی باز با کاربران و هنرمندان است. اما در عصری که قوانین مربوط به هوش مصنوعی هنوز تثبیت نشده‌اند و سیاست‌های تجاری بسیاری از شرکت‌ها در حال آزمون و خطاست، این گفت‌و‌گو‌ها باید به تصمیم‌های ملموس، قابل پیگیری و قابل اعتماد منتهی شوند.

منبع خبر