پیشنهاد ترامپ برای دسترسی به معدن‌های اوکراین در ازای کمک‌های آمریکا

اقتصادآنلاین – باران شاکری: در حالی که جنگ میان اوکراین و روسیه همچنان ادامه دارد، ایالات متحده به عنوان یکی از حامیان اصلی اوکراین در این بحران، نقش بزرگی در تأمین کمک‌های مالی و نظامی ایفا کرده است. اما اخیراً، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین ایالات متحده، پیشنهاد جدیدی را مطرح کرده است که دسترسی به منابع معدنی کمیاب اوکراین را در ازای این حمایت‌ها مطرح می‌کند.

این پیشنهاد، که در نشست خبری اخیر ترامپ مطرح شد، توجهات زیادی را جلب کرده و واکنش‌های متفاوتی از سوی رهبران جهانی به دنبال داشته است که در این گزارش، به بررسی جزئیات این پیشنهاد ترامپ، منابع معدنی کمیاب اوکراین و پیامدهای اقتصادی و سیاسی آن پرداخته می‌شود.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده پیشنهاد داده است که ایالات متحده باید در ازای حمایت‌های مالی و نظامی خود از اوکراین در جنگ با روسیه، به منابع معدنی کمیاب این کشور دسترسی داشته باشد، این پیشنهاد ترامپ، که روز دوشنبه در نشست خبری کاخ سفید مطرح شد، موجی از واکنش‌ها را در پی داشته است.
ترامپ در نشست خبری روز دوشنبه در جمع خبرنگاران گفت:خواهان «تساوی» از اوکراین در قبال حمایت‌های نزدیک به ۳۷۵.۸ میلیارد دلار واشنگتن است.
وی اظهار داشت: ما به اوکراین می‌گوییم که آن‌ها منابع معدنی کمیاب بسیار ارزشمندی دارند و در حال بررسی یک توافق با اوکراین هستیم که آنها منابع کمیاب خود را برای تضمین کمک‌های ما به کار ببرند.
براساس گزارش موسسه کیل آلمان، ایالات متحده تا اکتبر ۲۰۲۴، ۸۸.۳۳ میلیارد یورو (حدود ۹۲ میلیارد دلار) برای حمایت از اوکراین در جنگ اختصاص داده است. در این میان، آلمان و بریتانیا به ترتیب ۱۶.۳ میلیارد و ۱۵.۳ میلیارد دلار به اوکراین کمک کرده‌اند. شولتس، صدراعظم آلمان، این پیشنهاد ترامپ را «بسیار خودخواهانه» توصیف کرد و اظهار داشت که کی‌یف به منابع طبیعی خود برای تأمین هزینه‌های بازسازی نیاز خواهد داشت.

مواد معدنی کمیاب چیستند؟

مواد معدنی کمیاب گروهی از ۱۷ فلز سنگین هستند که در جدول تناوبی شامل ۱۵ عنصر لانتانید و دو فلز اسکاندیم و ایترم می‌شوند. این فلزات در سراسر جهان و به‌ویژه در پوسته زمین یافت می‌شوند؛ تقاضا برای این مواد در سال‌های اخیر به دلیل استفاده در تولید خودروهای برقی، تلفن‌های هوشمند و دیگر دستگاه‌های پیشرفته افزایش یافته است.
چین، بزرگ‌ترین تولیدکننده مواد معدنی کمیاب
براساس گزارش سرویس زمین‌شناسی ایالات متحده (USGS)، در سال ۲۰۲۳ حدود ۱۱۰ میلیون ذخیره از مواد معدنی کمیاب در سطح جهانی وجود داشت.
چین به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده مواد معدنی کمیاب در جهان، حداقل ۶۰ درصد از تأمین جهانی این فلزات را در اختیار دارد و ۹۰ درصد فرآوری آن‌ها نیز در این کشور انجام می‌شود. طبق گزارش‌ها، چین حتی هزاران حق اختراع در زمینه فناوری‌های مرتبط با فرآوری این مواد ثبت کرده است.

موقعیت منابع معدنی کمیاب در اوکراین

اوکراین اعلام کرده که منابع معدنی کمیاب و دیگر مواد معدنی حیاتی در شش منطقه مختلف این کشور وجود دارند؛ همچنین اوکراین در سال ۲۰۲۲ اعلام کرد که یکی از ده کشور برتر جهان برای ذخایر ثابت تیتانیوم است و ۷ درصد از تولید جهانی را به خود اختصاص داده است.
 طبق برآوردهای مجله کسب و کار فوربس، منابع معدنی اوکراین معادل ۱۱۱ میلیارد تن است که عمدتا زغال‌سنگ و سنگ آهن، به ارزش ۱۴.۸ تریلیون دلار بالغ می‌باشد؛ با این حال بیش از ۷۰ درصد از این منابع در مناطق تحت کنترل روسیه در شرق اوکراین قرار دارند، به ویژه در دونتسک و لوهانسک، علاوه بر این، شبه‌جزیره کریمه نیز که در سال ۲۰۱۴ توسط روسیه ضمیمه شد، از منابع معدنی غنی برخوردار است.

واکنش اوکراین و روس‌ها به اظهارات ترامپ

رئیس‌جمهور اوکراین، ولودیمیر زلنسکی، روز سه‌شنبه اعلام کرد که در سپتامبر گذشته پیشنهاد دسترسی ایالات متحده به منابع معدنی کمیاب اوکراین را مطرح کرده بود. زلنسکی تاکید کرد که اوکراین آمادگی دارد تا با متحدان خود که در جنگ از این کشور حمایت می‌کنند، در توسعه این منابع همکاری کند.
او افزود: ما به این واقعیت روبرو هستیم که تمام اینها می‌تواند با شریکانی که به ما در دفاع از سرزمین‌مان کمک می‌کنند و دشمن را با سلاح‌ها، حضور و بسته‌های تحریمی خود عقب می‌رانند، توسعه یابد که کاملاً عادلانه است.
زلنسکی همچنین این ایده را یک نکته اقتصادی مهم دربرنامه پیروزی خود که سال گذشته اعلام شد و به عنوان یک مسیر برای پایان دادن به جنگ تقریباً سه‌ساله بود، توصیف کرد.
از سوی دیگر، دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، اظهارات ترامپ را به معنای خرید کمک توسط اوکراین دانست و افزود که این کمک‌ها دیگر به صورت رایگان نخواهند بود و به صورت تجاری ارائه می‌شود.
این پیشنهاد ترامپ، همچنان واکنش‌های مختلفی را در سطح جهانی به دنبال داشته و نشان از پیچیدگی‌های بیشتر در سیاست‌های جنگی و اقتصادی در بحران اوکراین دارد.

منبع خبر