اردوهای بی بازگشت دانش آموزی

به گزارش سلامت نیوز به نقل از شرق، ساعت 18:50‌ روز پنجشبه 18 بهمن 1403، خبری تلخ بار دیگر جامعه را در بهت و سوگ فرو برد و در خاطره جمعی ایرانیان نشانی از رنج باقی گذاشت. یک بار دیگر دانش‌آموزان کشور طعمه حادثه‌ای تلخ‌ در جریان یک اردوی تفریحی شدند. این بار نوبت دانش‌آموزان مدرسه فرزانگان در کرمان بود که وحشت حادثه را تجربه کرده و شاهد جان‌باختن هم‌کلاسی‌های‌ خود باشند.

ماجرا از این قرار است که مدرسه فرزانگان تصمیم می‌گیرد تعدادی از دانش‌آموزان را به اردویی تفریحی در منطقه شهداد ببرد. دو اتوبوس حامل دانش‌آموزان ساعت هفت صبح به سمت شهداد حرکت می‌کنند. حادثه اما در مسیر بازگشت و در محور ماهان به کرمان رخ می‌دهد.

ساعت 18:30 ‌یکی از اتوبوس‌ها، حامل 40 دانش‌آموز واژگون می‌شود. به دنبال این حادثه، چهار دانش‌آموز، یکی از نیروهای خدماتی مدرسه (همسر آقای شورآبادی) و فرزند 9‌ساله او در دم جان می‌سپارند. 35 دانش‌آموز هم راهی بیمارستان می‌شوند. برخی از گزارش‌هایی که رسیده است، حکایت از آن دارد که اتوبوس حادثه‌دیده به دلیل شدت بوی گازوئیل در آن، از همان ابتدا مورد اعتراض دانش‌آموزان بوده است. 

 تشکیل پرونده قضائی

ساعاتی بعد از حادثه اما ویدئویی در فضای مجازی دست به دست می‌شود که در آن یکی از دانش‌آموزان با وضعیتی آشفته و وحشت‌زده، لحظه حادثه را این‌گونه توصیف می‌کند: «در مسیر بازگشت، در سراشیبی قرار داشتیم که ناگهان راننده اعلام کرد بچه‌ها به انتهای اتوبوس بروید، ترمز کار نمی‌کند. ما همین کار را کردیم. اتوبوس پر از دود شده بود. راننده اتوبوس را کنار کشید و در نهایت اتوبوس چپ‌ شد».

او همچنین در این ویدئو تأکید می‌کند: «اورژانس دیر رسید و والدین نسبت به 115 زودتر به محل حادثه رسیدند».

ساعاتی بعد از حادثه، محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور، در تماس‌های تلفنی جداگانه با وزیر بهداشت و استاندار کرمان آخرین وضعیت دانش‌آموزان مصدوم در حادثه واژگونی اتوبوس در محور سیرچ-کرمان را پیگیری کرد. محمدعلی طالبی، استاندار کرمان، نیز در دستوری به معاونان سیاسی و عمرانی و همچنین فرماندار کرمان، خواستار رسیدگی فوری به موضوع و مشخص‌شدن دلایل حادثه شد. فرزانه صادق، وزیر راه، هم ضمن ابراز تسلیت، تأکید کرده است‌ این حادثه بررسی و پیگیری می‌شود.

مهدی بخشی، دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان کرمان، نیز روز پنجشنبه از تشکیل پرونده قضائی درباره حادثه واژگونی اتوبوس حامل دانش‌آموزان کرمانی خبر داد: «دستورات قضائی لازم در جهت برخورد با مقصران حادثه و با ترک فعل‌های صورت‌گرفته در این حادثه دلخراش صادر شده است.

تحقیقات اولیه بیانگر این است این اتوبوس در مسیر برگشت از اردوی تفریحی شهداد به کرمان به علت نقص فنی در سیستم ترمز دچار حادثه و واژگونی شده است».

او همچنین اعلام کرد دستور بازداشت راننده اتوبوس صادر شده و مدیر مدرسه نیز تحت تعقیب قضائی قرار گرفته است: «موضوع فرسوده‌بودن اتوبوس توسط کارشناسان درحال بررسی است و علت نهایی حادثه متعاقبا اعلام خواهد شد. در صورت اثبات فرسوده‌بودن و نقش آن در بروز حادثه، با شرکت حمل‌ونقل برخورد قانونی خواهد شد».

روز گذشته ‌محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس، هم به کمیسیون عمران مأموریت داد تا علل وقوع حادثه را پیگیری کند و رئیس کمیسیون آموزش نیز پیگیری دقیق و همه‌جانبه این حادثه را در دستور کار کمیسیون قرار داد. همچنین مجمع نمایندگان استان کرمان ‌خواستار شناسایی عوامل قصور، تقصیر یا تخلف در وقوع این حادثه تلخ و معرفی آنها به مردم شد. علیرضا کاظمی، وزیر آموزش‌وپرورش، یک روز بعد از حادثه، یعنی دیروز جمعه 19 بهمن، پیام تسلیت خود را صادر و خواستار پیگیری جدی و مستمر درمان مجروحان و آسیب‌دیدگان شد.

 4 دانش‌آموز همچنان بستری در بیمارستان

آن‌طورکه محمد صابری، رئیس اورژانس کرمان،  می‌گوید: «تا ساعت 12 ظهر روز جمعه در مجموع 31 نفر از مجروحان حادثه از بیمارستان ترخیص شده‌اند و درحال‌حاضر تنها چهار نفر در بیمارستان باهنر کرمان بستری هستند». صابری وضعیت چهار دانش‌آموز بستری‌شده را خوب توصیف کرد و افزود: «احتمال ترخیص آنها تا 24 ساعت آینده زیاد است».

خبرنگار «شرق‌» روز جمعه حین تلاش برای تهیه گزارش از این حادثه، با تعدادی از مسئولان وزارت آموزش‌وپرورش از جمله محمد خانی، مدیرکل فرهنگی-هنری، اردوها و فضای پرورشی وزارت آموزش‌وپرورش، روابط‌عمومی آموزش‌وپرورش کرمان و در نهایت علیرضا کمرئی، مشاور وزیر که درحال‌حاضر برای رسیدگی به موضوع در کرمان به سر می‌برد، تماس گرفت اما پاسخی دریافت نکرد. تا اینکه سرانجام حوالی ظهر مشخص شد حسین صادقی، رئیس‌ مرکز اطلاع‌رسانی و روابط‌عمومی وزارت آموزش‌وپرورش، قرار است به سؤالات خبرنگاران درباره این حادثه پاسخ دهد.

علت تعلل برای پاسخ‌گویی به سؤالات خبرنگاران در پی این حادثه‌ای دلخراش مشخص نیست؛ به‌ویژه آنکه یکی از خبرنگاران محلی هم از این موضوع که اجازه دسترسی به خانواده مجروحان در بیمارستان داده نشد، انتقاد کرده و گلایه‌مند بود.

به هر روی، صادقی، رئیس مرکز اطلاع‌رسانی و روابط‌عمومی وزارت آموزش‌وپرورش، عنوان می‌کند: «آنچه که رخ داد، ظاهرا به دلیل نقص فنی اتوبوس بوده است. اگرچه ما در مرجعی نیستیم که بتوانیم درباره این موضوع گفت‌وگو کنیم. مراجع ذی‌صلاح قطعا علت نهایی حادثه را اعلام می‌کند». او در ادامه گفت: «مواردی که اولیای مدرسه درباره اردوها ملزم به رعایت آن هستند، در قالب یک دستورالعمل به مدارس ابلاغ شده است و برگزاری اردوهای راهیان نور، اردوهای درون‌شهری، برون‌شهری و… تابع مقرراتی هستند که به مدارس ابلاغ شده‌اند».

 وزیرآموزش‌وپرورش به کرمان سفر نکرد

وزیر آموزش‌وپرورش به کرمان سفر نکرده و فقط تیمی از مسئولان این وزارتخانه را عازم محل حادثه کرده است؛ مسئله‌ای که قطعا نمی‌توان به‌سادگی از کنار آن گذشت. صادقی درباره این موضوع می‌گوید: «وزیر با اینکه درحال بازگشت از بندرعباس به تهران بود، به محض اطلاع از حادثه با مدیرکل آموزش‌وپرورش استان صحبت کرده و دستور داد به‌ عنوان نماینده او در محل حادثه و بیمارستان حاضر شده و پیگیر مسئله باشد. همچنین وزیر به محض ورود به تهران، تیمی متشکل از مسئول حراست، الهام یاوری معاون خود و رئیس سازمان ملی استعدادهای درخشان را به همراه چند نفر دیگر به کرمان اعزام کرد تا روند درمان مجروحان حادثه را دنبال کنند تا قصوری در این زمینه صورت نگیرد».

صادقی اضافه می‌کند: «وزیر امروز (شنبه) هم مأموریت دیگری دارد و باید پنج صبح در استان مازندران حاضر می‌شد، به همین دلیل هم در محل حادثه حاضر نشدند، اما از سوی نمایندگان او ماجرا به دقت پیگیری می‌شود». بااین‌حال، همچنان این سؤال و انتقاد وجود دارد که چرا وزیر برنامه کاری خود را برای رسیدگی به این موضوع لغو نکرد و شخصا راهی کرمان نشد؟ آن‌هم در شرایطی که چهار دانش‌آموز جان خود را در یک حادثه مرتبط با این نهاد از دست داده‌اند. آیا برای وزیر موضوعی مهم‌تر از مرگ دانش‌آموزان او وجود دارد؟ اگر کاظمی سفر خود به مازندران را لغو می‌کرد، مورد مؤاخذه مقامات بالاتر از خود قرار می‌گرفت؟ حتی اگر چنین بود، این مؤاخذه یا حتی عقب‌افتادن کارهای او ارزش سرزدن به محل حادثه را نداشت؟

 مدیر مدرسه معاینه فنی اتوبوس را بررسی کرده بود

یکی دیگر از مسائل مطرح‌شده در این ماجرا، مرتبط با مدیر مدرسه است؛ چه اینکه بنابر اعلام دادستان کرمان، این فرد تحت تعقیب قضائی قرار گرفته است. برخی خبرها هم حکایت از آن دارند که او درحال‌حاضر در بازداشت به سر می‌برد. صادقی ضمن رد خبر بازداشت مدیر مدرسه اضافه می‌کند: «من بررسی کرده‌ام، مدیر مدرسه تمام جوانب و نکاتی را که باید مد نظر قرار می‌داد بررسی کرده و حتی موضوع معاینه فنی این خودرو را هم کنترل کرده‌ و خودرو به این لحاظ مشکلی نداشته است. این موضوع که آیا اتوبوس از جمله خودروهای فرسوده بوده است نیز مورد بررسی قرار گرفته بود. مجوزهای لازم برای برگزاری اردو هم دریافت شده بود و حتی خانواده‌ها برای برگزاری این اردو رضایت‌نامه را به مسئولان مربوطه داده بودند. این موضوع که با همه این تدابیر چه اتفاقی این حادثه تلخ را رقم زده است، باید مورد بررسی قرار گیرد».

 حادثه است، خبر نمی‌کند

رئیس مرکز اطلاع‌رسانی آموزش‌وپرورش درباره این موضوع که به چه علت شاهد کثرت حوادث در اردوهای دانش‌آموزی در سال‌های متوالی هستیم، عنوان می‌کند: «اصل برگزاری اردو را نمی‌توان رد کرد. اردو هم بخشی از آموزش‌های تربیتی است. نمی‌توان گفت که آموزش‌وپرورش تنها مبتنی‌بر درس و کلاس است. محیط‌های یادگیری متنوع است و دانش‌آموزان در بیشتر اردوها نکات آموزشی، تربیتی و زندگی اجتماعی را فرا می‌گیرند». او تأکید می‌کند باید تا حد امکان از اینکه تهدیدی از سوی محل اردو یا وسیله حمل‌ونقل متوجه دانش‌آموزان شود، ممانعت کرده و این موارد را به جد مورد بررسی قرار دهیم:

«در دستورالعمل تدوین‌شده برای اردوها هم تمام تدابیر امنیتی پیش‌بینی شده است. اما حادثه است و گاهی یک پنچری ماشین باعث وقوع یک اتفاق ناگوار می‌شود. حادثه گریزناپذیر است اما ما تلاش کردیم وسیله‌ای مورد استفاده برای جابه‌جایی دانش‌آموزان به تناسب اینکه اردو درون‌شهری یا برون‌شهری است، بررسی کنیم و حتی تا حد امکان تلاش کردیم که سفرهای برون‌شهری را نداشته باشیم.

حتی اگر قرار باشد در اردویی از اتوبوس استفاده شود، حتما باید یک تیم همراه اتوبوس را اسکورت کرده و مراقبت‌های امنیتی لازم را داشته باشد. اما حادثه خبر نمی‌کند. من نمی‌دانم تراکم کاری راننده باعث این حادثه شده است یا نقص فنی و این موضوع را پلیس راهور باید توضیح دهد، اما این باعث نمی‌شود که فعالیت‌های اردویی را تعطیل کنیم». صادقی عنوان می‌کند گاهی لازم است برای اردوها از قطار استفاده شود که ایمنی بالاتری دارد: «رویکرد من درباره برگزاری اردوهای راهیان نور آن بود که از قطار که ایمنی بالاتری دارد، استفاده شود اما درباره قطار هم اغلب شاهد خروج قطار از ریل بوده‌ایم. امیدواریم که هیچ عامل انسانی در وقوع این حادثه دخیل نبوده باشد».

 نگاهی به حوادث دانش‌آموزی در کشور

حقیقت آن است که تعدد حوادث مرتبط با اردوی دانش‌آموزی در کشور تأمل‌برانگیز است؛ حوادثی که از دهه 70 تاکنون بارها در اردوهای دانش‌آموزی و حتی دانشجویی رخ داده است. چنان‌که ‌ششم دی‌ماه سال ۱۳۷۱ همچنان در ذهن ایرانیانی که آن سال را به یاد دارند، ثبت شده است. مینی‌بوس حامل دانش‌آموزان مدرسه راهنمایی ارشاد که عازم اردو بودند، دچار سانحه شد و ۱۹ دانش‌آموز و همراهان آنها جان باختند. حادثه‌ای که به دنبال بریده‌شدن ترمز این مینی‌بوس و برخورد آن با دیوار بتونی باغ یک ساختمان دولتی رخ داد.

اما حوادث دانش‌آموزی به حادثه سال 71 ختم نشد و 10 سال بعد از آن یعنی چهاردهم اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۱ هم حادثه بزرگ و ناگوار دیگری شش دانش‌آموز دختر مدرسه «طه» را که برای بازدید از موزه پست و تلگراف عازم اردو شده بودند، به کام مرگ کشاند. این دانش‌آموزان پس از بازدید به همراه معلمان خود راهی دریاچه مصنوعی پارک شهر شده و سوار قایق می‌شوند که بعد از لحظاتی به دلیل ظرفیت پایین قایق و تعداد بالای دانش‌آموزان حاضر در آن، قایق واژگون می‌شود.

اما در دهه 90 کثرت اخبار منتشرشده از جان‌باختن دانش‌آموزان در حوادث مرتبط با اردوهای مدرسه‌ای، هولناک‌تر است. اول اردیبهشت‌ماه 1391 در آمل خودروی حامل ۲۰ دانش‌آموز پسر درحال بازگشت از اردوی دانش‌آموزی دچار سانحه شد، راننده در دم فوت کرد و ۱۷ نفر از دانش‌آموزان پسر نیز در بیمارستان بستری شدند. در مهرماه همان سال هم ۲۶ دانش‌آموز دختر ساکن بروجن در جریان یک حادثه در مسیر اردوی راهیان نور جان خود را از دست دادند. اما سوانح دانش‌آموزی در این سال ادامه یافت و 10 بهمن 1391 اتوبوس حامل دانش‌آموزان ارومیه، اعزامی به مناطق جنگی در نزدیکی شهر ایلام واژگون و منجر به فوت یک دانش‌آموز پسر به نام مهدی جوانی شد. در این حادثه 16 نفر هم مجروح شدند.

11 تیرماه 1392 هم دانش‌آموزان کرجی در قالب اردوی دانش‌آموزی به ساحل ایزدشهر شهرستان نور سفر می‌کنند. 30 نفر از دانش‌آموزان بدون توجه به هشدارهای ناجیان غریق، وارد دریای توفانی می‌شوند و در نهایت هفت نفر به دلیل بی‌توجهی همراهان و شنا در محدوده خارج از طرح کشته می‌شوند.

چهارشنبه ۱۴ اسفندماه 1393 یک دستگاه کامیون کشنده با اتوبوس حامل دانش‌آموزان دختر در مسیر یزد به میبد، برخورد کرده و ۱۲ دانش‌آموز مجروح می‌شوند. روز جمعه ۱۲ آذرماه، اتوبوس حامل دانش‌آموزان شهرستان لنگرود استان گیلان در مسیر بازگشت از اردوی راهیان نور، بر اثر لغزندگی جاده ملایر در ورودی به شهر همدان دچار سانحه شده و ۲۴ دانش‌آموز در بیمارستان بستری شدند.

در شهریور ماه 1396 هم اتوبوس حامل 45 دانش‌آموزان دختر شهرستان‌های رودان و میناب که از بندرعباس به سمت شیراز درحال تردد بود، در محور داراب-بندرعباس واژگون شد. در این حادثه 9 کشته و ٣۴ مجروح برجای گذاشت. برابر گزارش‌های اولیه مأموران پلیس راه استان خستگی و خواب‌آلودگی راننده علت این حادثه ناگوار بوده است.

آخرین مورد از این حوادث البته مرتبط با یک اردوی دانشجویی است که به دلیل اهمیت خاص آن، یعنی حضور نخبگان بسیار جوان ریاضی در این مطلب گنجانده می‌شود. حادثه‌ای که ۲۶ اسفندماه 1376 رخ داد و طی آن اتوبوس حامل دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف در مسیر بازگشت از مسابقات ریاضی کشوری در اهواز دچار سانحه شد. هفت دانشجو، دو عضو هیئت‌علمی و دو راننده کشته شدند. «مریم میرزاخانی»، نابغه ریاضی کشورمان، از جمله بازماندگان این حادثه بود که در آن زمان از حادثه جان سالم به در برد.

به هر روی با وجود این تعداد حوادث دانش‌آموزی در جریان اردوها و سفرهای دانش‌آموزی که در دهه‌های مختلف رخ داده‌اند، اما برخلاف انتظار شاهد اتفاق تلخ دیگری بودیم. اگرچه آموزش‌وپرورش از تدوین و ابلاغ دستورالعمل‌هایی می‌گوید که از چنین حوادثی در اردوهای دانش‌آموزی پیشگیری کند، اما حادثه کرمان هم درحالی رخ داد که به نظر می‌رسد علت بروز آن بریدن ترمز و در واقع نقص فنی اتوبوس بوده است. علت مواجهه مکرر با چنین حوادث تلخی چیست؟

بر چه اساسی می‌گویند پروتکل‌ها رعایت شده؟

محمدرضا نیک‌نژاد، عضو کانون صنفی معلمان، دراین‌باره معتقد است‌ باید نگاهی هم به آمار کلی حوادث جاده‌ای در ایران بیندازیم و آن زمان تصمیم بگیریم که آیا صلاح بر تداوم اردوهای دانش‌آموزی است یا نه: قطعا این حادثه به صورت عمدی رخ نداده است.

 آمار سنگین مرگ‌ومیرهای جاده‌ای در کشور نشان می‌دهد که همه ما در معرض این خطرات در حین سفر قرار داریم و امروز هم متأسفانه دانش‌آموزان کرمانی با آن مواجه شده‌اند، اما نکته آن است که دست‌اندرکاران آموزش و پرورش با وجود همه حوادثی که در سال‌های گذشته رخ داده، تا چه میزان بی‌مسئولیت است که همچنان این ریسک را می‌پذیرد که دانش‌آموزان را به این جاده‌های خطرناک می‌برد. البته نهادهای خارج از آموزش و پرورش هم این ریسک را انجام داده و شاهد هستیم که بچه‌ها به اردوهای راهیان نور می‌روند».

او برخلاف صادقی تأکید می‌کند که با توجه به شرایط موجود باید اردوهای مدرسه‌ای تعطیل شود. هرچند این اردوها فضای درس و مدرسه را تلطیف می‌کند و بخشی از فرایند آموزش است: «یکی از مهم‌ترین حساسیت‌هایی که در کشورهای با سطح آموزشی برابر یا بالاتر از ما وجود دارد، حفظ امنیت دانش‌آموز و کادر مدرسه است. در این زمینه دستورالعمل‌هایی هم در ایران وجود دارد، اما اینکه تا چه میزان رعایت می‌شود، باید بررسی شود. مثلا آموزش و پرورش می‌گوید همه پروتکل‌ها در این سفر اجرا شده است، اما سؤال این است که چه سند و مدرکی وجود دارد که این پروتکل‌ها رعایت شده است. آموزش و پرورش چه اسنادی در این زمینه به مردم نشان خواهد داد».

او به ویدئوی منتشرشده در رسانه‌ها و فضای مجازی هم اشاره می‌کند: «به گفته دانش‌آموزان ترمز اتوبوس کار نکرده و بعد حادثه رخ داده است. این مسئله نشان‌دهنده رعایت‌نشدن پروتکل‌های مربوطه است. دستورالعمل‌ها تأکید می‌کنند که باید اتوبوس سالم و تمیز برای دانش‌آموزان تدارک دیده شود و از شرکتی اتوبوس تأمین شود که خودروهای سالم و راننده خوب داشته باشد. نمی‌توانند بگویند این مسئله تنها یک حادثه بوده و همه پروتکل‌ها هم رعایت شده است».

مدارس بودجه برگزاری اردو را ندارند

عضو کانون صنفی معلمان این را هم می‌گوید که مدارس دولتی و غیردولتی بودجه لازم برای برگزاری اردو را ندارند: «مدارس وقتی قصد برگزاری اردو را دارند، معمولا 20 تا 30 درصد بیشتر از هزینه مسافرت را از دانش‌آموزان دریافت می‌کنند تا کمک‌حالی برای مدرسه باشد. درواقع گاهی اردوها ابزاری برای این هستند که بودجه مورد نیاز مدرسه اندکی تأمین شود.

شرکت‌های متفاوتی در این زمینه خدمات می‌دهند و انتخاب‌های متفاوتی هم وجود دارد، اما برای صرفه‌جویی در هزینه اردو معمولا مدارس به دنبال شرکت‌هایی می‌روند که هزینه‌هایش ارزان‌تر تمام شود». او اضافه می‌کند: «تا جایی که مطالعه کرده و مطلع هستم، در همه جهان بودجه مجزایی برای اردو در ساختار آموزش و پرورش کشورها وجود دارد. درواقع خانواده‌ها یا مدیر مدرسه نباید هزینه اردو را تأمین کنند، بلکه دولت در این زمینه وظیفه دارد، زیرا اردوها و به‌ویژه اردوهای علمی و آموزشی، کیفیت آموزش را افزایش داده و آموزش را برای دانش‌آموز جذاب‌تر می‌کنند، بنابراین اردوها برای فرایند آموزش، ضروری هستند».

به گفته نیک‌نژاد آموزش و پرورش در ایران هر سال دست‌کم با 20 یا 30 درصد کسری بودجه مواجه است. مسئله‌ای که خود را در مستمری بازنشستگی آموزش و پرورش و حقوق معلمان هم نشان می‌دهد: «با وجود این میزان مشکل و معضل، آموزش و پرورش توان برگزاری اردوهایی با ایمنی بالا و مناسب را ندارد. با این شرایط به چه دلیل فرزندان مردم را راهی سفر می‌کنید. چه تضمینی برای سلامت دانش‌آموزان در این سفرها وجود دارد؟ آموزش و پرورش ما واقعا فقیر است. از طرف دیگر حوادثی که در اردوها رخ می‌دهد و تبعات حاصل از آن تنها یک فرد را با آسیب مواجه نمی‌کند.

مثلا دانش‌آموزی اگر دچار قطع نخاع شود، نه‌تنها خودش بلکه خانواده او هم تا پایان عمر دچار آسیب خواهند شد؛ بنابراین اگر آموزش و پرورش نمی‌تواند اردو را تعطیل کند، باید به‌درستی پاسخ‌گوی حوادثی باشد که رخ می‌دهند. حداقل انتظار برای پاسخ‌گویی مناسب، استعفای یک مسئول است؛ از مدیر مدرسه گرفته تا مسئول آموزش و پرورش منطقه. این اقدام اگرچه مرگ یک دانش‌آموز یا زخم او را بهبود نمی‌دهد، اما حداقل مرهمی هرچند کوچک بر زخم جامعه است. این دولت پزشکیان است و چنین انتظاری از آن می‌رود».

منبع خبر