دلایل و علائم عدم تعادل هورمون پرولاکتین (هورمون شیر)

به گزارش سلامت نیوز به نقل از مدیسن نت، پرولاکتین یا هورمون شیر، هورمونی است که باعث رشد سینه ها شده و توسط غده هیپوفیز تولید می شود. پرولاکتین همچنین مسئول تولید شیر مادر پس از تولد نوزاد و 300 عملکرد دیگر است.

هنگامی که در خون مرد یا زن غیر باردار پرولاکتین بیش از حد وجود داشته باشد، هیپرپرولاکتینمی نامیده می شود. افرادی که به این عارضه مبتلا هستند یک سوم کل زنان در سال های باروری را تشکیل می دهند. اگرچه این زنان تخمدان‌های سالمی دارند (ارگان‌های تولید مثلی که حامل تخمک‌ها/تخم‌های زن هستند)، اما دوره‌های قاعدگی نامنظم را تجربه می‌کنند.

گفته می شود فردی با سطوح پایین پرولاکتین دارای هیپرپرولاکتینمی یا کمبود پرولاکتین است. سطوح پایین پرولاکتین معمولاً نیازی به درمان دارویی ندارد.

علائم سطح پایین و بالا پرولاکتین

زنانی که سطوح پایین پرولاکتین در خون دارند ممکن است موارد زیر را تجربه کنند:

بلوغ تاخیری
اختلالات قاعدگی
ناباروری
شیردهی ناکافی

اگرچه برخی از افرادی که سطح پرولاکتین بالایی دارند هیچ علامت و نشانه ای از خود نشان نمی دهند، هم مردان و هم زنان ممکن است در بچه دار شدن مشکل داشته باشند و میل به رابطه جنسی کاهش یابد.

سایر علائم و نشانه ها عبارتند از:

در مردان

اختلال نعوظ – مشکل در داشتن یا حفظ نعوظ
بزرگ شدن سینه که به آن ژنیکوماستی نیز گفته می شود
کاهش توده عضلانی و موهای بدن

در زنان

خشکی واژن که منجر به درد در حین مقاربت می شود
مشکلات قاعدگی – از دست دادن پریود یا پریودهای نامنظم
تولید شیر مادر در دوران بارداری یا شیردهی

زنانی که سطح پرولاکتین بالایی دارند نیز ممکن است گالاکتوره را تجربه کنند. زنی که این عارضه را دارد ممکن است باردار شدن برایش مشکل باشد. سینه های او نیز ممکن است در زمانی که باردار نیست شروع به تولید شیر کنند. 90 درصد از زنان مبتلا به گالاکتوره نیز هیپرپرولاکتینمی دارند.

دلایل کاهش سطح پرولاکتین

ممکن است دلایل مختلفی باعث سطوح پایین پرولاکتین شود، از جمله:

سندرم شیهان: وضعیتی که باعث ناتوانی در شیردهی می شود.

سیگار کشیدن: شواهدی وجود دارد که کاهش شیر مادر در زنان سیگاری ممکن است با اثر نیکوتین بر تولید پرولاکتین مرتبط باشد.

بخش های جفت حفظ شده است: جفت حاوی هورمون هایی است که سطح پرولاکتین را کاهش می دهند.

دلایل افزایش سطح پرولاکتین

پرولاکتینوما (تومور هیپوفیز)

رشد یا تومور غیر سرطانی در غده هیپوفیز. تومور می تواند بزرگ یا کوچک باشد و سطوح بالایی از پرولاکتین تولید می کند. پرولاکتینوما در زنان بیشتر از مردان رخ می دهد اما به ندرت در کودکان رخ می دهد.

کم کاری تیروئید یا کم کاری تیروئید

اگر این بیماری را دارید، غده تیروئید شما هورمون تیروئید کافی تولید نمی کند.

برخی از علل رایج دیگر عبارتند از:

داروهایی که برای افسردگی ، روان پریشی و فشار خون داده می شود
گیاهان، از جمله شنبلیله ، دانه رازیانه، و شبدر قرمز
تحریک دیواره قفسه سینه (از جای زخم جراحی ، زونا ، یا حتی یک سوتین خیلی تنگ)
استرس یا ورزش (معمولاً بیش از حد یا شدید)
غذاهای خاص
تحریک نوک پستان
قرص های ضد بارداری

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟

آزمایش پرولاکتین سطح پرولاکتین را در خون شما اندازه گیری می کند. موارد زیر علامت هشداری هستند که باید با پزشک خود در مورد انجام PRL صحبت کنید.

اگر زن هستید:

تولید شیر مادر در صورت عدم بارداری یا شیردهی
ترشح از نوک پستان
سردرد
تغییرات در بینایی
پریودهای نامنظم
دوره هایی که قبل از 40 سالگی به طور کامل متوقف شده اند و به عنوان یائسگی زودرس شناخته می شوند
ناباروری
حساسیت سینه

اگر مرد هستید:

ترشح از نوک پستان
بزرگ شدن سینه
میل جنسی کم
اختلال در نعوظ
کاهش موهای بدن

تشخیص و آزمایش سطوح پایین و بالا پرولاکتین

به غیر از آزمایش سطح پرولاکتین، پزشک ممکن است آزمایش خون را برای اندازه گیری سطح پرولاکتین تجویز کند. اگر به تازگی یک وعده غذایی خورده اید یا استرس دارید، سطح پرولاکتین شما ممکن است بالاتر نشان داده شود. در چنین حالتی، پزشک آزمایش را مجدد تکرار می کند.

پزشکان همچنین در مورد سایر شرایط و استفاده از دارو سؤال می کنند و بارداری را رد می کنند. سایر آزمایشات پیشرفته ممکن است شامل اسکن مغز شما از طریق تصویربرداری رزونانس مغناطیسی ( MRI ) برای بررسی تومور غده هیپوفیز باشد.

درمان سطوح بالای پرولاکتین

پزشک شما را با توجه به علت بیماری درمان می کند. معمولاً پزشک داروهای جایگزین تیروئید را تجویز می کند تا سطح پرولاکتین شما را به حالت عادی بازگرداند. اگر یک دارو علت آن باشد، پزشک به شما کمک می کند چیزی پیدا کنید که سطح شما را به حالت عادی بازگرداند. اگر علتی پیدا نشد، نیازی به درمان بیماری نیست.

یک زن مبتلا به هیپرپرولاکتینمی ممکن است برای جلوگیری از بارداری یا منظم کردن قاعدگی خود به مصرف قرص های ضد بارداری ادامه دهد. با این حال، زنانی که به دلیل سطوح بالای پرولاکتین نمی توانند استروژن ایجاد کنند، باید تحت درمان قرار گیرند.

بروموکریپتین 2-3 بار در روز مصرف می شود و کابرگولین طولانی اثر است و دو بار در هفته استفاده می شود. اگر تومور در غده هیپوفیز بینایی را تحت تأثیر قرار دهد، گاهی اوقات نیاز به جراحی است.

منبع خبر