سازنده چت‌بات DeepSeek نگران آینده جهان در دستان هوش مصنوعی است

یکی از مغزهای بزرگ هوش مصنوعی چین و سازنده چت‌بات DeepSeek، اعلام کرده که همانند بسیاری از چهره‌های برجسته هوش مصنوعی در ایالات متحده، نگران است که این فناوری به جهان آسیب برساند.

اظهارنظر جنجالی سازنده چت‌بات DeepSeek درباره هوش مصنوعی

در چین، برخلاف ایالات متحده، دولت می‌تواند صنعت فناوری را کنترل کند و در چنین شرایطی، ابراز نگرانی از سوی یکی از پژوهشگران دیپ‌سیک معنایی به‌مراتب جدی‌تر از اظهاراتی مانند جمله مشهور سم آلتمن، مدیرعامل OpenAI دارد که گفته بود: «احتمالاً هوش مصنوعی به پایان جهان منجر خواهد شد، اما در این میان شرکت‌های بزرگی هم ایجاد می‌شوند.»

برای درک بهتر ماجرا، باید به آغاز سال جاری میلادی بازگردیم؛ زمانی که دیپ‌سیک ناگهان به مرکز توجه جهانی تبدیل شد. دلیل این جهش بزرگ، دستیابی به همان چیزی بود که بسیاری از فعالان فناوری از آن به عنوان جام مقدس یاد می‌کردند: مدل زبانی بزرگ اختصاصی DeepSeek-R1.

پس از موفقیت خیره‌کننده‌ی این مدل، تیم دیپ‌سیک در بیشتر طول سال سکوت اختیار کرد. با این حال، چن دلی (Chen Deli)، پژوهشگر ارشد این شرکت، سرانجام سکوت را شکسته و درباره‌ی این موضوع سخن گفته که آیا کار آن‌ها در نهایت به نفع جامعه است یا به ضرر آن. پاسخ او این‌گونه است: «احتمالاً به ضرر جامعه!»

چن در سخنرانی خود در همایش دولتی «کنفرانس جهانی اینترنت»، اظهار داشت: «من نسبت به خود فناوری بسیار خوش‌بین هستم، اما تأثیری که ممکن است بر جامعه بگذارد را منفی می‌دانم.» در ژانویه 2025، چن در حال و هوای بسیار بهتری بود و در حساب شبکه اجتماعی خود نوشت که «از شدت هیجان نمی‌تواند چیزی بگوید». اما اوضاع تغییر کرد. در فوریه 2025، بنیان‌گذار دیپ‌سیک، لیانگ وِنفنگ (Liang Wenfeng)، در یک نشست تلویزیونی با رئیس‌جمهور چین، شی جین‌پینگ، دیدار کرد و از آن زمان تا کنون، هیچ‌یک از اعضای شرکت سخنی علنی به میان نیاورده‌اند. حالا چن اظهاراتی ناامیدکننده در این زمینه مطرح کرده است.

هوش مصنوعی، تهدیدی برای اشتغال

به گفته‌ی چن، در دهه‌ی آینده، هوش مصنوعی با پیشرفت بیشترش تهدیدی جدی برای اشتغال خواهد بود و می‌تواند موجب جایگزینی نیروی انسانی شود. او افزود: «جامعه ممکن است با چالشی عظیم روبه‌رو شود، بنابراین در چنین شرایطی، شرکت‌های فناوری باید نقش مدافع را بر عهده بگیرند.»

البته، واقع‌بینانه است اگر بگوییم منظور چن از «مدافع»، شرکت‌های آمریکایی نیستند. شرکت دیپ‌سیک ارتباط تنگاتنگی با دیگر شرکت‌های چینی دارد، بسیاری از آن‌ها از زمان انتشار مدل R1، برای ادغام فناوری‌های این شرکت در محصولات خود شتاب کرده‌اند. این حرکت بخشی از برنامه‌ی گسترده‌تری است که با عنوان «حاکمیت الگوریتمی» شناخته می‌شود؛ یعنی دستیابی به دستاوردهای پیشرفته در زمینه‌ی هوش مصنوعی بدون نیاز به مشارکت خارجی.

حدود یک ماه پیش، دیپ‌سیک نسخه‌ای آزمایشی از مدل زبانی بزرگ خود را منتشر کرد که نه به خاطر بهبودهای چشمگیر در بهره‌وری یا قابلیت‌های تازه‌اش، بلکه به‌دلیل ویژگی مهم دیگری خبرساز شد: این نسخه جایگزینی برای رابط برنامه‌نویسی CUDA شرکت انویدیا ارائه می‌داد و از پردازنده‌های گرافیکی ساخت چین پشتیبانی می‌کرد.

تنها حدود یک هفته پیش، شی جین‌پینگ در مجمع همکاری اقتصادی آسیا-اقیانوسیه (APEC 2025) اظهار داشت که باید نهادی جهانی برای نظارت و تنظیم هوش مصنوعی ایجاد شود، زیرا چنین سازمان بین‌المللی می‌تواند تضمین کند که هوش مصنوعی به «کالایی عمومی برای جامعه بین‌المللی» تبدیل شود.

اکنون نماینده‌ای از خود شرکت دیپ‌سیک سخنانی مشابه بیان کرده و هشدار داده است که هوش مصنوعی ممکن است تهدیدی برای جامعه باشد و جهان فناوری باید رویکردی متحد برای کاهش خطرات آن پیدا کند.

در واقع، زمانی که یک میلیاردر حوزه‌ی فناوری در ایالات متحده چنین حرف‌هایی می‌زند، معمولاً بیشتر به‌منزله‌ی تبلیغ و هیاهوی تجاری است. اما اظهارات چن دِلی، برعکس، نه نشانه‌ی خودنمایی در صنعت فناوری، بلکه به‌روشنی بازتاب «خط رسمی حزب» به نظر می‌رسد.

منبع خبر