5 علت نمایش خطوط عمودی یا افقی روی صفحه تلویزیون

نمایش خطوط عمودی یا افقی روی صفحه تلویزیون یکی از مشکلات رایجی است که کاربران انواع تلویزیون‌ های  LCD، LED و OLED ممکن است با آن مواجه شوند. گاهی این خطوط از بالا تا پایین یا از چپ به راست صفحه دیده می‌شوند و گاهی فقط در بخشی از نمایشگر ظاهر می‌گردند. در برخی موارد، این خطوط موقتی و قابل برطرف شدن هستند، اما در مواقعی دیگر نشانه‌ای از یک ایراد جدی در سخت‌افزار تلویزیون محسوب می‌شوند.
اگر با این مشکل مواجه شده‌اید، لازم است بدانید چه دلایلی می‌تواند باعث ایجاد آن شود و چگونه می‌توان آن را تشخیص و رفع کرد. در ادامه به بررسی دلایل اصلی این خطوط مزاحم و نحوه تعمیر یا پیشگیری از آن‌ها خواهیم پرداخت.

 چرا خطوط عمودی یا افقی روی تلویزیون ظاهر می‌شوند؟

ایجاد نمایش خطوط عمودی یا افقی روی صفحه تلویزیون می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد؛ از مشکلات ساده نرم ‌افزاری گرفته تا خرابی در پنل یا کابل‌ های داخلی. در ابتدا باید بررسی کنیم این خطوط به‌ صورت دائمی هستند یا فقط در برخی مواقع و در هنگام پخش تصویر خاصی ظاهر می‌شوند. همچنین باید مشخص کنیم که آیا خطوط مربوط به محتوای دریافتی هستند یا در منوی خود تلویزیون نیز دیده می‌شوند.
اگر این خطوط در تمام حالت‌ها وجود دارند، حتی زمانی که ورودی تلویزیون تغییر داده شده یا در منوی تنظیمات نیز دیده می‌شوند، احتمال وجود یک مشکل سخت‌افزاری بالا است. در مقابل، اگر خطوط فقط هنگام استفاده از یک پورت خاص مانند HDMI ظاهر می‌شوند، ممکن است مشکل مربوط به دستگاه متصل یا کابل آن باشد.

 1 . مشکلات کابل فلت؛ انتقال ناقص سیگنال تصویر

یکی از رایج ‌ترین دلایل خطوط روی صفحه، مشکل در کابل‌های فلت داخلی تلویزیون است. این کابل‌ها که وظیفه انتقال سیگنال تصویر از مین‌برد به پنل را دارند، بسیار حساس و نازک هستند و به‌مرور زمان ممکن است دچار اختلال در اتصال شوند.
در مواردی که کابل فلت شل شده یا دچار فرسایش شده باشد، خطوط عمودی یا افقی به‌شکلی ثابت یا متحرک روی تصویر ظاهر می‌شوند. گاهی هم این مشکل با لرزش تصویر یا قطع و وصل شدن بخش‌هایی از آن همراه است. جابجایی مداوم تلویزیون، ضربه، رطوبت یا حتی حرارت بالا می‌تواند به این کابل‌ها آسیب وارد کند.
برای تعمیر، معمولاً کابل‌ها دوباره متصل، تمیز یا در صورت نیاز تعویض می‌شوند. اما دسترسی به آن‌ها نیازمند باز کردن قاب پشت دستگاه است که باید توسط متخصص انجام شود.

 2 . خرابی پنل؛ مشکل پرهزینه اما گاهی اجتناب ‌ناپذیر

پنل تلویزیون مهم ‌ترین و گران ‌ترین بخش آن است و خرابی در بخشی از این قطعه می‌تواند منجر به نمایش خطوط عمودی یا افقی روی صفحه تلویزیون شود. در بسیاری از مواقع، سوختن ردیف خاصی از پیکسل‌ ها یا خرابی در مدارات پنل باعث پدیدار شدن خطوطی رنگی یا تیره روی نمایشگر می‌شود.
این خطوط معمولاً ثابت‌اند، با تغییر ورودی یا کانال ناپدید نمی ‌شوند و ممکن است به مرور گسترش پیدا کنند. متأسفانه خرابی پنل در اغلب برندها قابل تعمیر نیست یا تعمیر آن بسیار هزینه ‌بر و پیچیده است. در مواردی که مشکل جزئی و در ناحیه کوچکی از پنل است، ممکن است با استفاده از تجهیزات پیشرفته برخی تعمیرکاران بتوانند ایراد را رفع کنند. اما در خرابی ‌های گسترده، معمولاً تعویض پنل یا تلویزیون تنها گزینه موجود خواهد بود.

 3. خرابی  T-Con؛ برد زمان‌ بندی و پردازش تصویر

برد T-Con یا Timing Control Board یکی از اجزای کمتر شناخته ‌شده تلویزیون‌ هاست که نقش بسیار مهمی در تنظیم زمان ‌بندی ارسال تصویر به پنل دارد. خرابی یا اختلال در این برد می‌تواند موجب ایجاد خطوط عمودی یا افقی، یا حتی لکه‌هایی روی تصویر شود.
T-Con معمولاً بین مین‌برد و پنل قرار می‌گیرد و به پنل متصل می‌شود. در صورت آسیب‌دیدگی یا اختلال در سیگنال‌ دهی آن، ممکن است شاهد خطوط رنگی، لرزش تصویر یا حتی ناپایداری روشنایی تصویر باشید.
خوشبختانه خرابی این برد در اکثر موارد قابل تعمیر یا تعویض است. گاهی با تعویض یک آی‌سی روی آن یا لحیم‌کاری مجدد برخی اتصالات می‌توان مشکل را برطرف کرد. هزینه تعمیر T-Con نسبت به پنل بسیار پایین‌تر است و ارزش امتحان دارد.

 4. اختلال در نرم‌ افزار یا سیستم عامل

در تلویزیون‌های هوشمند، سیستم‌ عامل نقش مهمی در پردازش تصویر دارد. اگر فایل ‌های نرم‌افزاری دچار مشکل شده باشند یا سیستم دچار کرش شود، گاهی خطوطی روی صفحه ظاهر می‌شود که منشأ سخت‌افزاری ندارند.
در این موارد، معمولاً با ریست کامل دستگاه یا نصب مجدد سیستم‌عامل (از طریق فلش یا پورت USB) مشکل برطرف می‌شود. این ایراد بیشتر در تلویزیون‌های اندرویدی یا مدل‌هایی با پردازنده داخلی پیش می‌آید.
برای اطمینان، اگر خطوط فقط هنگام پخش محتوا از منابع خارجی ظاهر می‌شوند و منوی خود تلویزیون سالم است، ممکن است مشکل از نرم‌افزار تلویزیون یا حتی از دستگاه متصل باشد.

 5. پورت ‌ها و کابل ‌های معیوب

گاهی مشکل اصلاً از خود تلویزیون نیست، بلکه از منبع ورودی یا کابل‌ های اتصال‌ دهنده ایجاد می‌شود. مثلاً یک کابل HDMI آسیب‌دیده می‌تواند داده‌ها را ناقص منتقل کرده و باعث ایجاد خطوط یا پرش تصویر شود.
برای بررسی این مورد، ابتدا کابل را تعویض کرده یا از پورت HDMI دیگری استفاده کنید. همچنین تست با دستگاه پخش متفاوت (مانند لپ‌تاپ یا گیرنده دیگر) می‌تواند کمک کند تا مشخص شود مشکل از تلویزیون است یا منبع تصویر.

 چه زمانی خطوط خطرناک هستند و چه زمانی نه؟

برخی خطوط ممکن است موقت باشند، مثلاً زمانی که تلویزیون به ‌شدت گرم شده یا یک نوسان برق شدید اتفاق افتاده است. در این حالت، با خاموش و خنک کردن دستگاه یا ریست کردن آن، خطوط از بین می‌روند. اما اگر خطوط به‌صورت ثابت و مداوم در همه وضعیت‌ها (منو، کانال، HDMI و…) باقی مانده‌اند، احتمال خرابی سخت‌افزاری بالا است و باید دستگاه باز و بررسی شود.

 آیا تعمیر همیشه به ‌صرفه است؟

پاسخ این سؤال بستگی به منبع خرابی دارد. اگر مشکل از کابل فلت یا T-Con باشد، هزینه تعمیر معقول است. اما در صورت خرابی پنل، امداد تی وی نمایندگی تعمیر تلویزیون در تهرانسر ،  توصیه به تعویض دستگاه می‌کند. پیش از تصمیم‌گیری، حتماً یک بررسی اولیه انجام دهید تا نوع خرابی و هزینه آن مشخص شود.

 چگونه از بروز خطوط روی صفحه جلوگیری کنیم؟

پیشگیری همیشه بهتر از تعمیر است. طبق توصیه مرکز تعمیر تلویزیون در شهرری ، برای جلوگیری از ایجاد خطوط مزاحم روی تصویر:
–  از محافظ برق استاندارد استفاده کنید تا نوسانات الکتریکی آسیب وارد نکند.
–  تلویزیون را در مکان خشک و خنک نصب کنید.
– از وارد آمدن ضربه یا فشار به نمایشگر پرهیز کنید.
–  در هنگام تمیز کردن تلویزیون، به اتصالات پشت دستگاه دست نزنید.
– از کابل‌های HDMI باکیفیت استفاده کرده و آن‌ها را محکم ولی بدون فشار اضافی متصل کنید.

 توصیه تعمیرکار

به نقل از تکنسین های نمایندگی تعمیر تلویزیون در بلوار فردوس تهران ، نمایش خطوط عمودی یا افقی روی صفحه تلویزیون یک هشدار است که نباید آن را نادیده گرفت. این خطوط ممکن است به ‌دلایل ساده مانند اتصالات ضعیف یا خرابی نرم ‌افزاری ایجاد شوند، یا نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تر مانند خرابی پنل یا برد T-Con باشند.
با عیب‌یابی اصولی، بررسی دقیق و در صورت نیاز کمک گرفتن از تعمیرکار مجرب، می‌توان در بسیاری از موارد این مشکل را با هزینه ‌ای منطقی برطرف کرد. اگر در تشخیص مشکل تردید دارید، قبل از هر اقدام تعمیراتی با یک مرکز معتبر مشورت کنید.