چرا موارد ابتلا به سرطان‌های گوارشی بالا رفته است

شیوع سرطان روده در سنین زیر ۴۰ سال

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایران، سالانه حدود 12 هزار مورد سرطان روده بزرگ در کشور گزارش می‌شود که با تغییر سبک زندگی می‌توان از 50 درصد موارد ابتلا به این نوع از سرطان جلوگیری کرد. طبق بررسی‎های جهانی، در سال 2022 بیش از یک میلیون و 142 هزار نفر در دنیا به سرطان روده بزرگ مبتلا شده‎اند که از این نظر رتبه چهارم را پس از سرطان‎های ریه، سینه و پروستات دارد. بر اساس همین بررسی‎ها، میزان شیوع ابتلا به سرطان روده بزرگ در آسیا 46 درصد است، همچنین بیش از 538 هزار نفر در سال 2022 بر اثر ابتلا به این سرطان جان باخته‎اند که از نظر مرگ و میر نیز رتبه پنجم را پس از سرطان‌های ریه، کبد، سینه و معده به خود اختصاص داده است.

به گفته مسئولان، در کشور ما به طور میانگین سالانه 12 تا 15 هزار نفر به سرطان روده بزرگ مبتلا می‌شوند. در سال 1401 بیش از 12 هزار ابتلای جدید به سرطان روده بزرگ در کشور ثبت شده است و 6 هزار نفر هم فوت شده‎اند که همگی این موارد قابل پیشگیری بوده است. بنا بر اعلام انجمن متخصصین گوارش و کبد ایران، سرطان روده بزرگ در سنین کمتر از 40 سال، شیوع بیشتری پیدا کرده است.

دکتر فرهاد زمانی، رئیس انجمن متخصصین گوارش و کبد ایران به مناسبت هفته سلامت گوارش به نقش میکروب‌های مفید دستگاه گوارش در سلامت انسان اشاره می‎کند و می‎گوید:«استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها بویژه در دوران کودکی و نوزادی، میکروب‌های مفید روده را از بین می‌برد. در حال حاضر مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها رو به افزایش است و این داروها موجب نابودی میلیاردها میکروب مفید دستگاه گوارش می‌شود. یکی از عواملی که موجب تغییر فلور میکروبی و کاهش میکروب‌های مفید می‌شود، مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌هاست که افراد با پیروی از یک رژیم غذایی سالم می‌توانند میکروب‌های مفید روده را حفظ کنند. خوردن غذاهای مضر مانند چیپس، پفک و سایر تنقلات که دارای نمک زیاد و مواد افزودنی هستند، برای کودکان بسیار مضر است و باعث التهاب، سکته‌های قلبی و مغزی و بروز بیماری‎های خودایمنی و دیابت می‎شود.»

سرطان معده شایع‌ترین سرطان گوارشی در ایران است و پس از آن سرطان روده بزرگ شیوع بالایی دارد، به همین دلیل نقش غربالگری اهمیت زیادی پیدا می‌کند.

دکتر زمانی با بیان اینکه شیوع سرطان‌های گوارشی در میان جوانان به دلیل سبک زندگی ناسالم رو به افزایش است، توضیح می‎دهد:«سرطان روده بزرگ در سنین کمتر از 40 سال، شیوع بیشتری پیدا کرده است. آنچه اهمیت دارد، غربالگری این سرطان‌هاست. برای افراد بالای 40 یا 50 سال، آزمایشی برای بررسی وجود خون در مدفوع صورت می‌گیرد و در صورت مشاهده خون، انجام کولونوسکوپی توصیه می‌شود. تشخیص زودهنگام، نقش مؤثری در درمان بموقع این بیماری دارد. همچنین هلیکوباکتر پیلوری، عامل زخم معده، شایع‌ترین عامل قابل پیشگیری سرطان معده است؛ بنابراین افراد مبتلا باید سلامت معده خود را به ‌طور منظم پایش کنند.

خوردن غذا در ساعات پایانی شب ممنوع

به گفته این متخصص، مهم‌ترین عامل خطر این سرطان‌ها، سبک زندگی افراد است که شامل عادات روزانه، فعالیت فیزیکی، مصرف نوشیدنی‌های مضر و… می‌شود و بر میکروبیوم روده تأثیرگذار است. خواب و استرس نیز از عوامل مؤثر بر سلامت گوارش هستند. همچنین انجام حداقل 150 دقیقه فعالیت فیزیکی در هفته و پیروی از تغذیه سالم، کمک‌کننده است.

برای داشتن دستگاه گوارش سالم، باید تغذیه سالم رعایت شود. از ارکان مهم یک رژیم غذایی سالم، مصرف غلات کامل، میوه‌های رنگی، دریافت روزانه 25 تا 35 گرم فیبر، مصرف کافی سبزیجات، نوشیدن 2 تا 3 لیتر آب، مصرف روزانه روغن زیتون و… است.

دکتر زمانی در این‎باره می‎گوید:«مصرف غذا در ساعات پایانی شب موجب بروز مشکلات گوارشی متعددی می‌شود. از طرفی به دلیل شرایط پراسترس زندگی روزمره، بسیاری از افراد غذا را به درستی نمی‌جوند.

توصیه می‎کنم مردم از طیف متنوعی از غذاهای سالم استفاده کنند و مصرف غذاهای فرآوری‌ شده، نمک و چربی را کاهش دهند. همچنین غذا در حجم کمتر و دفعات بیشتر مصرف شود.»

برش

زنگ خطر سلامت کودکان با مصرف شکلات و شیرینی

 در گذشته استفاده از انواع‌ آش و سوپ‌های مقوی رواج داشت، اما اکنون غذاهای فرآوری ‌شده جایگزین آنها شده‌اند و این موضوع موجب تغییر فلور میکروبی روده از میکروب‌های مفید به میکروب‌های مضر شده است.

رئیس انجمن متخصصین گوارش و کبد ایران با اشاره به افزایش شیوع سرطان روده بزرگ بویژه در میان جوانان می‎گوید:«پیش‌تر سن غربالگری این بیماری بالای 50 سال در نظر گرفته می‌شد، اما اکنون این سن در حال کاهش است.  امروزه کودکان به‌ جای مصرف غذاها و میوه‌های سالم، از شکلات و شیرینی استفاده می‌کنند که این رژیم غذایی نامناسب در آینده با خطر بروز دیابت و اختلالات شناختی همراه است. بنابراین به خانواده‌ها توصیه می‌شود وعده‌های غذایی سالم را جایگزین خوراکی‌های ناسالم کنند.»

منبع خبر