نوبل فیزیک 2025 به پیشگامان کوانتوم رسید؛ نام میشل دووره از گوگل در میان برندگان

به اشتراک‌گذاری

آکادمی سلطنتی علوم سوئد، جایزه نوبل فیزیک 2025 را به میشل دووره استاد ارشد گوگل در زمینه سخت‌افزار کوانتومی، همراه با جان مارتینیس، کارمند سابق گوگل، و جان کلارک، استاد دانشگاه برکلی کالیفرنیا، اهدا کرد.

کارمند گوگل در بین برندگان جایزه نوبل فیزیک 2025

این دومین سال متوالی است که کارمندان فعلی یا پیشین گوگل موفق به دریافت این جایزه معتبر می‌شوند. در سال 2024، یک معاون سابق گوگل جایزه نوبل فیزیک را دریافت کرد و جایزه نوبل شیمی نیز میان پژوهشگرانی از گوگل دیپ‌مایند تقسیم شد.

جایزه نوبل فیزیک 2025 به پاس «کشف تونل‌زنی مکانیک کوانتومی ماکروسکوپی و کوانتش انرژی در یک مدار الکتریکی» اعطا شده است. گوگل در وبلاگ خود توضیح می‌دهد که دووره، مارتینیس و کلارک «یک مدار الکتریکی ابررسانا» طراحی کرده‌اند که شامل یک ویژگی موسوم به پیوند جوزفسون است که می‌تواند برای ایجاد و دستکاری پدیده‌های کوانتومی استفاده شود.

گوگل اشاره می‌کند که آزمایش‌های گروه بر روی پیوندهای جوزفسون در سال‌های 1984 و 1985 اهمیت ویژه‌ای داشته، نه تنها برای پیشرفت علم فیزیک، بلکه برای پژوهش‌های جاری شرکت در زمینه محاسبات کوانتومی نیز حیاتی بوده است. کار تیم کوانتوم AI گوگل به عنوان پیش‌نمایشی از آینده‌ای نمایش داده می‌شود که در آن اکتشافات علمی بزرگ با کمک رایانه‌های فوق‌العاده کارآمد رقم خواهند خورد. نمونه‌ای از آن تراشه کوانتومی ویلو است که گوگل سال گذشته معرفی کرد. با این حال، گوگل همچنان بر توسعه اجزای بنیادی که این رایانه‌ها را قدرت می‌بخشند، متمرکز است و پیوندهای جوزفسون پایه‌ای برای بیت‌های کوانتومی ابررسانا (کیوبیت‌ها) هستند که بسیاری از دستاوردهای اخیر این شرکت در حوزه محاسبات کوانتومی را ممکن ساخته است.

اوله اریکسون، رئیس کمیته نوبل فیزیک، در بیانیه مطبوعاتی اعلام برندگان گفت:

شگفت‌انگیز است که بتوانیم راهی را جشن بگیریم که مکانیک کوانتومی صدساله به طور مداوم شگفتی‌های تازه ارائه می‌دهد. این دانش همچنین بسیار مفید است، زیرا مکانیک کوانتومی پایه تمامی فناوری‌های دیجیتال را تشکیل می‌دهد.

با این انتخاب، آکادمی نوبل بار دیگر اهمیت تحقیقات کوانتومی را برجسته کرد. حوزه‌ای که بی‌تردید مسیر علم و فناوری دهه‌های آینده را تعیین خواهد کرد.

منبع خبر