- 2025-10-26
- 2 بازدید
- 0 دیدگاه
- اخبار مهم
مأموریت آسیایی ترامپ؛ تلاشی برای احیای نفوذ آمریکا در برابر چین
به گزارش اقتصادآنلاین نشریه نیویورک تایمز در گزارشی به سفر ترامپ به شرق آسیا با محور تجارت، امنیت و موازنه قدرت پرداخته است. این نشریه در گزارش خود آورده است که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، در سفری نزدیک به یک‌هفته‌ای به آسیا می‌رود؛ نخستین سفر او به این منطقه در دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش. او در این سفر از مالزی، ژاپن و کره جنوبی دیدن خواهد کرد و در پایان با شی جین‌پینگ، رهبر چین، دیدار خواهد داشت.
ترامپ ممکن است از توافق تجاری تازه‌ای پرده‌برداری کند، اعتبار میانجی‌گری صلح میان تایلند و کامبوج را به نام خود ثبت کند و نشان دهد که واشنگتن هنوز در جنوب‌شرق آسیا یعنی منطقه‌ای که پکن در آن نفوذ فزاینده‌ای دارد، نفوذ قابل‌توجهی دارد.
در سراسر آسیا، دولت‌ها تلاش دارند پس از ماه‌ها تنش بر سر تعرفه‌ها، روابط خود با ایالات متحده را تثبیت کنند، هرچند از بی‌ثباتی در دیپلماسی ترامپ نگران‌اند. بسیاری از کشور‌های منطقه می‌کوشند راهی بیابند تا روابط خود با واشنگتن را در برابر چینِ هرچه جسورتر، متوازن نگاه دارند.
«دانیل کریتن‌برینک»، شریک گروه آسیایی و معاون پیشین وزیر خارجه آمریکا در امور شرق آسیا و اقیانوس آرام، گفت: «من نگرانی‌ها و تردید‌های واقعی در میان دولت‌های منطقه می‌شنوم که نگران جهت‌گیری بلندمدت آمریکا در آسیا هستند و بیش از همه از واکنش چین بیم دارند.»
او افزود: «کشور‌ها شروع خواهند کرد که بر اساس منافع ملی خود عمل کنند و راه‌هایی برای موازنه در برابر چین بیابند که دیگر نیازی به ایالات متحده نداشته باشد.»
جنوب‌شرق آسیا؛ تردید نسبت به سیاست‌های واشنگتن
ترامپ روز یکشنبه وارد کوالالامپور، پایتخت مالزی، می‌شود. این نخستین سفر رسمی او به جنوب‌شرق آسیا از سال ۲۰۱۹ تاکنون است. او امیدوار است در این سفر توافقی تجاری با مالزی امضا کند و در مراسم امضای توافق صلح میان تایلند و کامبوج شرکت کند؛ توافقی که مدعی است شخصاً در میانجی‌گری آن نقش داشته است.
او همچنین با دست‌کم ۱۰ تن از رهبران کشور‌های عضو «انجمن ملل جنوب‌شرق آسیا» (آسه‌آن) دیدار خواهد کرد.
از نگاه آمریکا، جنوب‌شرق آسیا نه‌تنها به دلیل بازار گسترده‌اش بلکه به‌واسطه اهمیت راهبردی آن به عنوان سدّی در برابر نفوذ چین، ارزشمند است. این منطقه همچنین به‌عنوان گره‌ای حیاتی در زنجیره تأمین جهانی برای شرکت‌های آمریکایی شناخته می‌شود که از چین خارج شده‌اند.
برای کشور‌های جنوب‌شرق آسیا نیز ایالات متحده یک بازار کلیدی محسوب می‌شود. آمریکا بزرگ‌ترین مقصد صادراتی برای ویتنام، فیلیپین، تایلند و کامبوج است. بسیاری از دولت‌ها چشم به توافق احتمالی مالزی دوخته‌اند تا بدانند الگوی روابط تجاری آینده با واشنگتن چگونه خواهد بود.
اما ترامپ با منطقه‌ای روبه‌رو می‌شود که نسبت به سیاست‌های آمریکا محتاط و بدبین است. کشور‌ها هنوز از سیاست تعرفه‌ای او سرگیجه دارند؛ سیاستی که بسیاری از دولت‌ها آن را بی‌هدف و غیرمنطقی می‌دانند. بیشتر کشور‌های جنوب‌شرق آسیا با تعرفه‌هایی حدود ۱۹ تا ۲۰ درصد مواجه شدند که به اقتصادشان آسیب قابل توجهی وارد کرد.
ژاپن؛ آزمون نخست برای رهبر جدید
ترامپ پس از مالزی راهی ژاپن خواهد شد تا با نخست‌وزیر جدید این کشور، «سانائه تاکایچی»، نخستین زنی که در تاریخ ژاپن به این مقام رسیده دیدار کند.
تاکید ژاپن بر نهایی کردن جزئیات توافق تجاری با ایالات متحده است. در ماه ژوئیه، ژاپن توانست در ازای تعهد به سرمایه‌گذاری ۵۵۰ میلیارد دلاری در اقتصاد آمریکا، تعرفه‌ای کمتر از حد تهدیدشده (۱۵ درصد برای همه صادرات) دریافت کند.
با وجود آنکه دو کشور اخیراً برخی ابهامات در توافق را برطرف کرده‌اند، هنوز نقطه اختلاف مهمی باقی مانده است: نحوه تخصیص آن سرمایه‌گذاری ۵۵۰ میلیارد دلاری در قالب سرمایه‌گذاری مستقیم، وام و تضمین‌های مالی.
تاکایچی که هفته گذشته به عنوان نخست‌وزیر انتخاب شد، در جریان کارزار انتخاباتی‌اش گفته بود که ممکن است در برابر واشنگتن موضعی سخت‌گیرانه‌تر اتخاذ کند. با این حال، او در روز‌های اخیر لحن مصالحه‌آمیزتری به خود گرفته و وعده داده است برای حفظ توافق تجاری همکاری کند.
سیاست دفاعی ژاپن و نگرانی از چین
تاکایچی روز جمعه اعلام کرد که ژاپن تا بهار آینده حدود دو درصد از تولید ناخالص داخلی خود را صرف بودجه دفاعی خواهد کرد؛ اقدامی که دو سال زودتر از برنامه زمان‌بندی شده انجام می‌شود. این تصمیم در حالی اتخاذ شده که توکیو انتظار دارد دولت ترامپ خواستار افزایش چشمگیر هزینه‌های نظامی این کشور شود.
او همچنین قصد دارد نگرانی‌ها درباره قدرت‌گیری نظامی و اقتصادی چین در آسیا را با ترامپ در میان بگذارد و احتمالاً از او تعهدی تازه برای تداوم ائتلاف نظامی و اقتصادی آمریکا و ژاپن خواهد خواست؛ ائتلافی که در دهه‌های گذشته همواره توازن قوا در برابر پکن را حفظ کرده است.
کره جنوبی؛ آزمون توازن میان امنیت و تجارت
نشست سران «همکاری اقتصادی آسیا-پاسیفیک» (APEC) در شهر گیونگجو، بزرگ‌ترین گردهمایی بین‌المللی است که «لی جائه میونگ»، رئیس‌جمهور کره جنوبی، از زمان آغاز به کار خود در ماه ژوئن میزبانی می‌کند.
در کره جنوبی، نگاه‌ها به این مسئله دوخته شده که آیا لی می‌تواند در جریان سفر ترامپ، مناقشه تعرفه‌ای با آمریکا را حل‌وفصل کند یا نه.
در ماه ژوئیه، سئول با واشنگتن به توافقی کلی دست یافت تا از اعمال تعرفه‌های سنگین بر صادرات کره‌ای جلوگیری کند. طبق این توافق، کره جنوبی وعده داد بسته سرمایه‌گذاری ۳۵۰ میلیارد دلاری در آمریکا را اجرا کند. اما مذاکرات برای تنظیم جزئیات این توافق به کندی پیش می‌رود و این وضعیت موجب شده صنایع کلیدی از جمله خودروسازی کره، همچنان زیر فشار تعرفه ۲۵ درصدی بمانند و در رقابت با ژاپن و اروپا عقب بمانند.
وابستگی اقتصادی سئول به چین و چالش سیاست خارجی
ایالات متحده و کره جنوبی از زمان جنگ کره در اوایل دهه ۱۹۵۰ متحدان نزدیک بوده‌اند. در سال‌های اخیر نیز این دو کشور به همراه ژاپن همکاری‌های سه‌جانبه خود را برای مهار نفوذ چین گسترش داده‌اند. کره جنوبی همچنین میزبان بزرگ‌ترین پایگاه نظامی خارجی آمریکا است؛ دارایی‌ای که پنتاگون آن را ابزاری بازدارنده نه‌فقط در برابر کره شمالی بلکه در برابر چین می‌داند.
با این حال، اقتصاد صادرات‌محور کره جنوبی وابستگی زیادی به تجارت با چین دارد. برخلاف سلف محافظه‌کار خود، لی جائه میونگ تمایلی به تحریک چین ندارد. ازاین‌رو، نشست گیونگجو آزمونی مهم برای توانایی او در برقراری توازن میان روابط با واشنگتن و پکن خواهد بود.
تقابل ابرقدرت‌ها یا راهی به‌سوی تنش‌زدایی؟
روز پنج‌شنبه، ترامپ نخستین دیدار حضوری خود با شی جین‌پینگ را در دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش برگزار خواهد کرد؛ دیداری که بیشترین اهمیت را برای اقتصاد جهانی دارد.
او در این دیدار با رقیبی روبه‌رو می‌شود که از قدرت‌نمایی در برابر آمریکا ابایی ندارد و پشتوانه سخنان تند خود را با اهرمی قدرتمند تقویت کرده است: مواد معدنی حیاتی.
مذاکره‌کنندگان چینی و آمریکایی این آخر هفته تلاش می‌کنند جزئیات توافق احتمالی دو رهبر را نهایی کنند تا در دیدار گیونگجو اعلام شود. پکن خواهان کاهش تعرفه‌های واشنگتن بر کالا‌های چینی و لغو محدودیت‌های صادرات فناوری به چین است، در حالی که ترامپ از پکن می‌خواهد خرید سویا و هواپیما‌های بوئینگ آمریکایی را افزایش دهد.
جنگ تجاری و موازنه جدید در اقتصاد جهانی
رهبر چین با اهرم قدرتمندی وارد مذاکرات می‌شود؛ تسلط تقریباً انحصاری این کشور بر بازار عناصر کمیاب که برای تولید جهانی حیاتی‌اند.
در مقابل، ایالات متحده فشار را با آغاز تحقیقاتی جدید درباره عدم پایبندی چین به تعهدات توافق تجاری سال ۲۰۲۰ افزایش داده است. ترامپ همچنین تهدید کرده است که تعرفه‌های ۱۰۰ درصدی تازه‌ای وضع خواهد کرد و محدودیت‌های بیشتری بر صادرات نرم‌افزار آمریکایی به چین اعمال می‌کند.
دست بالای شی جین‌پینگ در این مذاکرات ناشی از توان صنعتی عظیم چین، کنترل بر زنجیره‌های تأمین حیاتی و تمایل این کشور به استفاده از قدرت اقتصادی خود است؛ حتی اگر این اقدام با واکنش منفی جهانی همراه شود.
ارسال دیدگاه