لقاح آزمایشگاهی (IVF) چگونه انجام می شود؟

IVF چیست؟

به گزارش سلامت نیوز به نقل از کلولند کلینیک، لقاح آزمایشگاهی (IVF) نوعی فناوری کمک باروری (ART) است که در آن اسپرم و تخمک در خارج از بدن انسان بارور می شوند. IVF یک فرآیند پیچیده است که شامل بازیابی تخمک ها از تخمدان ها و ترکیب آنها با اسپرم در آزمایشگاه برای لقاح است. چند روز پس از لقاح، تخمک بارور شده (که اکنون جنین نامیده می شود) در داخل رحم قرار می گیرد. بارداری زمانی اتفاق می افتد که این جنین خود را در دیواره رحم لانه گزینی می کند.

چرا IVF انجام می شود؟

افراد IVF را به دلایل زیادی انتخاب می‌کنند، از جمله مشکلات ناباروری یا زمانی که یکی از شریک‌های زندگی دارای شرایط سلامتی خاصی است. برخی از افراد پس از شکست سایر روش های باروری یا اگر در سنین بالاتر مادر شوند، IVF را امتحان می کنند.

IVF یک گزینه مناسب است اگر شما یا شریک زندگیتان موارد زیر را دارید:

لوله های فالوپ مسدود یا آسیب دیده
اندومتریوز
تعداد کم اسپرم یا سایر اختلالات اسپرم
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یا سایر بیماری های تخمدان
فیبروم رحم
مشکلات رحمی
خطر انتقال یک بیماری یا اختلال ژنتیکی
ناباروری بدون دلیل
از اهداکننده تخمک یا جانشین حاملگی استفاده می کنید

پروسه IVF از ابتدا تا انتها چقدر است؟

IVF یک فرآیند پیچیده با مراحل متعدد است. به طور متوسط، می توانید انتظار داشته باشید که این روند چهار تا شش هفته طول بکشد. این شامل زمان قبل از بازیابی تخمک می شود، زمانی که یک فرد داروی باروری مصرف می کند تا زمانی که برای بارداری آزمایش شود.

IVF چقدر رایج است؟

تقریباً 5 درصد از زوج های مبتلا به ناباروری IVF را امتحان می کنند. از سال 1978 بیش از 8 میلیون نوزاد از IVF متولد شده اند و این روش یکی از موثرترین فناوری های کمک باروری (ART) موجود است.

تفاوت بین IVF و IUI (تلقیح داخل رحمی) چیست؟

لقاح داخل رحمی (IUI) با لقاح آزمایشگاهی (IVF) متفاوت است، زیرا در روش IUI، لقاح در بدن فرد اتفاق می افتد. یک نمونه اسپرم جمع آوری و بازبینی می شود تا فقط اسپرم با کیفیت بالا باقی بماند. این نمونه در طول تخمک گذاری با یک کاتتر (لوله نازک) وارد رحم شما می شود و این روش به اسپرم کمک می کند تا راحت تر به تخمک برسد به این امید که لقاح اتفاق بیفتد.

با IVF، اسپرم و تخمک در خارج از رحم شما (در آزمایشگاه) بارور می شوند و سپس به عنوان جنین در رحم شما قرار می گیرند.

IUI نسبت به IVF ارزانتر و کمتر تهاجمی است؛ با این وجود IUI درصد موفقیت کمتری در هر سیکل دارد.

مراحل درمان با IVF

IVF را می توان به مراحل زیر تقسیم کرد:

قرص های ضد بارداری یا استروژن

قبل از شروع درمان IVF، پزشک شما ممکن است قرص های ضد بارداری یا استروژن را تجویز کند. این کار برای جلوگیری از ایجاد کیست تخمدان و کنترل زمان چرخه قاعدگی شما استفاده می شود و به پزشک شما اجازه می‌دهد تا درمان شما را کنترل کند و تعداد تخم‌های بالغ را در طول فرآیند بازیابی تخمک به حداکثر برساند. برای برخی از افراد قرص های ضد بارداری ترکیبی (استروژن و پروژسترون) تجویز می شود، در حالی که به برخی دیگر فقط استروژن داده می شود.

تحریک تخمدان

در طی هر چرخه طبیعی در یک فرد سالم در سن باروری، گروهی از تخمک ها هر ماه شروع به بالغ شدن می کنند. به طور معمول، تنها یک تخمک به اندازه کافی بالغ می شود تا تخمک گذاری کند. تخم های نابالغ باقی مانده در آن گروه از بین می روند.

در طول چرخه IVF، از داروهای هورمونی تزریقی برای تشویق کل گروه تخمک های آن چرخه به بلوغ همزمان و کامل استفاده می شود. این به این معنی است که به جای داشتن تنها یک تخمک (مانند یک چرخه طبیعی)، ممکن است تعداد زیادی تخمک داشته باشید. نوع، دوز و دفعات داروهای تجویز شده بر اساس سابقه پزشکی، سن، سطح AMH (هورمون ضد مولرین) و پاسخ شما به تحریک تخمدان در چرخه‌های قبلی IVF برای شما به‌عنوان یک فرد تنظیم می‌شود.

مراحل دیگر در فرآیند تحریک تخمدان عبارتند از:

نظارت: پاسخ تخمدان شما به داروها با سونوگرافی و سطح هورمون خون کنترل می شود. نظارت می تواند روزانه یا هر چند روز یکبار در طول دو هفته انجام شود. بیشتر تحریکات بین هشت تا 14 روز طول می کشد. در قرار ملاقات ها با پزشک، او از سونوگرافی برای بررسی رحم و تخمدان های شما استفاده می کند. خود تخمک ها خیلی کوچک هستند که با سونوگرافی قابل مشاهده نیستند. اما، پزشک اندازه و تعداد فولیکول های تخمدان در حال رشد را اندازه گیری می کنند. فولیکول ها کیسه های کوچکی در داخل تخمدان شما هستند که هر کدام باید حاوی یک تخمک باشند. اندازه هر فولیکول نشان دهنده بلوغ تخمک است. بیشتر فولیکول های بزرگتر از 14 میلی متر حاوی یک تخمک بالغ هستند. تخمک های موجود در فولیکول های کمتر از 14 میلی متر به احتمال زیاد نابالغ هستند و بارور نمی شوند.
تزریق ماشه ای: هنگامی که تخمک های شما برای بلوغ نهایی آماده می شوند (که توسط سونوگرافی و سطح هورمون تعیین می شود)، یک “شات ماشه ای” برای نهایی کردن بلوغ تخمک های شما در آماده سازی برای بازیابی تخمک داده می شود. به شما دستور داده می شود که تزریق ماشه را دقیقاً 36 ساعت قبل از زمان برنامه ریزی شده برای بازیابی تخمک انجام دهید.

بازیابی تخمک

پزشک شما از سونوگرافی برای هدایت یک سوزن نازک به داخل هر یک از تخمدان ها از طریق واژن استفاده می کند. سوزن به یک دستگاه مکنده متصل است که برای بیرون کشیدن تخمک های شما از هر فولیکول استفاده می شود.
تخمک های شما در ظرف حاوی محلول مخصوص قرار می گیرند. سپس ظرف را در انکوباتور (محیط کنترل شده) قرار می دهند.
برای کاهش ناراحتی در طول این روش از دارو و آرامبخش خفیف استفاده می شود.
بازیابی تخمک 36 ساعت پس از آخرین تزریق هورمون شما انجام می شود.

لقاح

مدتی بعد از عمل بازیابی تخمک، جنین شناس سعی می کند تمام تخمک های بالغ را با استفاده از تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم یا ICSI بارور کند. این بدان معنی است که اسپرم به هر تخمک بالغ تزریق می شود.

برروی تخمک های نابالغ ICSI انجام نمی شود. تخمک های نابالغ در یک ظرف حاوی اسپرم و مواد مغذی قرار می گیرند. تخمک های نابالغ به ندرت فرآیند بلوغ خود را در ظرف به پایان می‌رسانند. اگر یک تخمک نابالغ بالغ شود، اسپرم موجود در ظرف می تواند برای بارور کردن تخمک تلاش کند.

به طور متوسط 70 درصد تخمک های بالغ بارور می شوند. به عنوان مثال، اگر 10 تخمک بالغ بازیابی شود، حدود 7 تخمک بارور می شود. در صورت موفقیت، تخمک بارور شده به جنین تبدیل می شود.

اگر تعداد بسیار زیادی تخمک وجود دارد یا نمی خواهید همه تخمک ها بارور شوند، ممکن است برخی از تخمک ها قبل از لقاح برای استفاده در آینده منجمد شوند.

رشد جنین

طی پنج تا شش روز آینده، رشد جنین شما به دقت تحت نظر خواهد بود.

جنین شما باید بر موانع قابل توجهی غلبه کند تا به یک جنین مناسب برای انتقال به رحم تبدیل شود. به طور متوسط، 50 درصد از جنین های بارور شده به مرحله بلاستوسیست پیشرفت می کنند. این مرحله مناسب ترین مرحله برای انتقال به رحم شما است. به عنوان مثال، اگر هفت تخمک بارور شوند، ممکن است سه یا چهار تا از آنها به مرحله بلاستوسیست برسند. 50 درصد باقی مانده معمولاً پیشرفت نمی کنند و دور انداخته می شوند.

تمام جنین های مناسب برای انتقال در روز پنجم یا ششم لقاح منجمد می شوند تا برای انتقال جنین در آینده استفاده شوند.

انتقال جنین

دو نوع انتقال جنین وجود دارد: انتقال جنین تازه و انتقال جنین منجمد. پزشک شما می‌تواند در مورد استفاده از جنین‌های تازه یا منجمد با شما صحبت کند و بر اساس موقعیت منحصر به فرد شما تصمیم بگیرد که کدام گزینه بهترین است. هر دو انتقال جنین منجمد و تازه از یک فرآیند انتقال پیروی می کنند و تفاوت اصلی در نام دلالت دارد.

انتقال جنین تازه به این معنی است که جنین شما بین سه تا هفت روز پس از عمل بازیابی تخمک وارد رحم شما می شود. این جنین منجمد نشده است و “تازه” است.

انتقال جنین منجمد به این معنی است که جنین های منجمد (از چرخه قبلی IVF یا تخمک های اهدایی) ذوب شده و وارد رحم شما می شوند. این روش به دلایل لجستیکی رایج تر است و به این دلیل که این روش بیشتر منجر به تولد زنده می شود. انتقال جنین منجمد ممکن است سالها پس از بازیابی و لقاح تخمک اتفاق بیفتد.

به عنوان بخشی از اولین مرحله در انتقال جنین منجمد، شما هورمون های خوراکی، تزریقی، واژینال یا ترانس درمال را مصرف می کنید تا رحم خود را برای پذیرش جنین آماده کنید. معمولاً 14 تا 21 روز مصرف داروی خوراکی و سپس شش روز تزریق است. به طور معمول، در این مدت دو یا سه قرار ملاقات خواهید داشت تا آمادگی رحم خود را با سونوگرافی کنترل کنید و سطح هورمون خود را با آزمایش خون اندازه گیری کنید. وقتی رحم شما آماده شد، برای عمل انتقال جنین برنامه ریزی می شود.

اگر از جنین تازه استفاده می کنید، روند مشابه است، با این تفاوت که انتقال جنین طی سه تا پنج روز پس از بازیابی انجام می شود.

انتقال جنین یک روش ساده است که نیازی به بیهوشی ندارد. شبیه معاینه لگن یا پاپ اسمیر است. یک اسپکولوم در داخل واژن قرار می گیرد و یک کاتتر نازک از طریق دهانه رحم به داخل رحم وارد می شود. یک سرنگ متصل به انتهای دیگر کاتتر حاوی یک یا چند جنین است. جنین ها از طریق کاتتر به داخل رحم تزریق می شوند. این روش معمولا کمتر از 10 دقیقه طول می کشد.

بارداری

بارداری زمانی اتفاق می افتد که جنین خود را در دیواره رحم شما لانه گزینی می کند.پزشک از آزمایش خون برای تعیین باردار بودن شما تقریباً 9 تا 14 روز پس از انتقال جنین استفاده می کند.

اگر از تخمک های اهدا کننده استفاده می شود، همان مراحل انجام می شود. پس از انجام لقاح، جنین به فردی که قصد حاملگی را دارد (چه با داروهای مختلف باروری یا بدون آن) منتقل می شود.

قبل از شروع درمان IVF باید عوامل زیادی را در نظر گرفت. برای دریافت بهترین درک از فرآیند IVF و آنچه باید انتظار داشت، مهم است که با پزشک خود مشورت کنید.

آمادگی برای IVF

قبل از شروع درمان IVF، به معاینه پزشکی کامل و آزمایش های باروری نیاز دارید. شریک زندگی شما نیز معاینه و آزمایش خواهد شد. برخی از آماده سازی هایی که طی خواهید کرد عبارتند از:

مشاوره IVF
معاینه رحم، تست پاپ و ماموگرافی به روز (در صورت بالای 40 سال)
تجزیه و تحلیل مایع منی
غربالگری عفونت های مقاربتی (STIs) و سایر بیماری های عفونی
آزمایش ذخیره تخمدان و آزمایش خون و ادرار
دستورالعمل نحوه تجویز داروهای باروری
غربالگری ناقل ژنتیکی
ارزیابی وضعیت رحم (هیستروسکوپی یا سونوگرافی با آب نمک (SIS))

پزشک از شما می خواهد که مکمل اسید فولیک را حداقل سه ماه قبل از انتقال جنین شروع کنید.

بعد از IVF چه انتظاری دارید؟

علائم خفیفی وجود دارد که می توانید پس از انتقال جنین تجربه کنید:

نفخ و گرفتگی خفیف
حساسیت سینه ها به دلیل سطوح بالای استروژن
لکه بینی
یبوست

بسیاری از افراد بلافاصله پس از عمل بازیابی تخمک به فعالیت های عادی باز می گردند. با این حال، تا 24 ساعت پس از بیهوشی نباید رانندگی کنید. حدود 9 تا 14 روز پس از انتقال جنین، شما برای آزمایش بارداری با استفاده از نمونه خون به کلینیک باز می‌گردید.

تزریق داروی IVF

در طول چرخه IVF، از داروهای هورمونی تزریقی برای تشویق کل گروه تخمک های آن چرخه به بلوغ همزمان و کامل استفاده می کنید. پزشک شما نوع دارو، دفعات و دوزهای مورد نیاز برای درمان را تعیین می کند. این بر اساس سن، سابقه پزشکی، سطح هورمون و پاسخ شما به چرخه های قبلی IVF در صورت امکان است. شما می توانید انتظار داشته باشید که داروی باروری را برای حدود هشت تا 14 روز تزریق کنید.

چه داروهایی برای IVF استفاده می شود؟

در طول چرخه IVF می توان از چندین دارو استفاده کرد. برخی از آنها به صورت خوراکی مصرف می شوند، در حالی که برخی دیگر تزریق می شوند، از طریق پوست جذب می شوند یا در واژن قرار می گیرند. پزشک دوز و زمان دقیق را بسته به برنامه درمانی شما مشخص می کند.

در مرحله تحریک تخمدان، می توانید انتظار داشته باشید که هورمون های تزریقی به شما داده شود:

هورمون محرک فولیکول (FSH): این هورمون ها برای تحریک تخمدان ها برای تولید تخمک عمل می کنند. ممکن است در طول درمان یک یا ترکیبی از هر دو به شما داده شود. این کار تقریباً تا 14 روز انجام می شود.
گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG): معمولاً به عنوان یک واکسن نهایی برای تحریک تخمک های شما به بلوغ و شروع تخمک گذاری انجام می شود.
لوپرولید استات: یک نوع آگونیست هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH) (آغاز کننده پاسخ) است که به صورت تزریقی تجویز می شود. می تواند به کنترل فرآیند تحریک کمک کند.

ممکن است قبل از شروع IVF برای شما قرص های ضد بارداری یا تزریق تجویز شود. این یک سطح از کنترل چرخه شما را فراهم می کند و به همه تخمک های شما اجازه می دهد تا به طور همزمان فعال شوند.

به اکثر افراد مکمل های استروژن داده می شود تا قبل و بعد از انتقال جنین مصرف کنند. این هورمون به ضخیم شدن پوشش داخلی رحم آنها کمک می کند. پروژسترون همچنین برای بهبود شانس لانه گزینی جنین و رشد آن به بارداری موفق اضافه می شود. اکثر آنها این کار را در طول سه ماهه اول خود ادامه می دهند.

این داروها یا خوراکی، تزریقی، ترانس درمال یا واژینال هستند.

کمک هچ در IVF چیست؟

کمک هچ تکنیکی است که در درمان IVF استفاده می شود و شامل ایجاد یک سوراخ در پوسته بیرونی جنین قبل از انتقال جنین به رحم شما است. این سوراخ به جنین شما کمک می کند تا راحت تر از پوسته بیرونی خود خارج شود.

برای باردار شدن، جنین شما باید بیرون بیاید و به دیواره رحم بچسبد و شانس آن را برای لانه گزینی در رحم افزایش دهد. این کار در درجه اول برای کسانی که چندین دوره ناموفق IVF داشته اند استفاده می شود.

هزینه IVF چقدر است؟

ارائه مبلغ دقیق دشوار است زیرا هزینه به سابقه سلامتی و برنامه درمانی شما، پوشش بیمه و خود مرکز درمانی بستگی دارد.

خطرات IVF چیست؟

چندین خطر مرتبط با درمان IVF وجود دارد:

زایمان چند قلو: بارداری با چند نوزاد، خطر زایمان زودرس بیشتری را به همراه دارد.
زایمان زودرس: ممکن است خطر تولد نوزاد زودهنگام یا با وزن کمتر در هنگام تولد کمی بیشتر باشد.
سقط جنین: میزان سقط جنین تقریباً به اندازه حاملگی های حاصل از بارداری طبیعی است.
حاملگی خارج از رحم: این وضعیتی است که در آن تخمک بارور شده شما در خارج از رحم شما کاشته می شود.
عوارض حین بازیابی تخمک: خونریزی، عفونت و آسیب به مثانه، روده یا اندام های تناسلی در طول فرآیند بازیابی تخمک.
سندرم تحریک بیش از حد تخمدان (OHSS): یک بیماری نادر است که باعث درد شکم، حالت تهوع، استفراغ، اسهال، افزایش وزن سریع، نفخ، تنگی نفس و ناتوانی در ادرار می شود.

شایع ترین عوارض IVF چیست؟

برخی عوارض جانبی ناشی از داروهای باروری مورد استفاده در مرحله تحریک تخمک گذاری IVF را تجربه می کنند. این شامل:

تهوع و استفراغ
گرگرفتگی
سردرد
بزرگ شدن تخمدان آنها
درد شکم
کبودی ناشی از تزریق IVF

پس از انتقال جنین، باید بتوانید فعالیت های عادی خود را از سر بگیرید. تخمدان های شما بزرگ می شوند و ممکن است کمی ناراحتی ایجاد شود. عوارض جانبی رایج پس از انتقال جنین عبارتند از:

یبوست
نفخ
گرفتگی
حساسیت سینه (از استروژن بالا)
لکه بینی

IVF می تواند دشوار باشد، هم از نظر جسمی و هم از نظر احساسی. بسیاری از افرادی که درمان IVF را انجام می دهند با افسردگی و اضطراب دست و پنجه نرم می کنند. مبارزات ناباروری و IVF می تواند باعث ناامیدی یا سرخوردگی افراد شود.

آیا بارداری IVF پرخطر است؟

بارداری IVF به طور خودکار پرخطر در نظر گرفته نمی شود. اگر شرایط پزشکی وجود داشته باشد که والدین مادرزادی را در معرض خطر قرار می دهد، حاملگی IVF پرخطر در نظر گرفته می شود. به عنوان مثال، سن بالای مادر، انتظار چند قلو یا فشار خون بالا

IVF چقدر در باردار شدن موثر است؟

سن شما یکی از قوی ترین عوامل موفقیت IVF است. اگر زیر 35 سال دارید، شانس بارداری از طریق IVF بسیار بیشتر و اگر بالای 40 سال دارید، کمتر است.

بعد از IVF چقدر طول می کشد تا متوجه شوید باردار هستید؟

آزمایش بارداری پس از انتقال جنین حدود 9 تا 14 روز طول می کشد. زمان دقیق ممکن است بسته به مطب یا کلینیک باروری متفاوت باشد.پزشک شما به احتمال زیاد از آزمایش خون برای بررسی بارداری استفاده می کند.

آزمایش خون hCG (گنادوتروپین جفتی انسان) را اندازه گیری می کند که هورمون تولید شده توسط جفت در دوران بارداری است.

چه مدت بعد از یک روش ناموفق IVF می توانید دوباره امتحان کنید؟

اکثر مراکز درمانی توصیه می کنند که بین دوره های IVF یک دوره قاعدگی کامل داشته باشید. طول چرخه قاعدگی متفاوت است، اما شما می توانید انتظار داشته باشید که چهار تا شش هفته پس از آزمایش منفی برای شروع یک سیکل دیگر صبر کنید. معمولاً به دلایل سلامتی، مالی و عاطفی، یک استراحت کوچک بین چرخه ها توصیه می شود.

چه زمانی باید با پزشک خود تماس بگیرم؟

اگر در حال انجام درمان IVF هستید، در صورت بروز هر یک از موارد زیر باید با پزشک تماس بگیرید:

تب بالاتر از 100.5 درجه فارنهایت (یا 38.05 درجه سانتیگراد) دارید.
شما در ادرارتان خون دارید.
خونریزی شدید از واژن شما وجود دارد.
درد لگنی شدید دارید.

آیا می توانید جنسیت را در طول IVF انتخاب کنید؟

بله، این امکان وجود دارد که جنسیت کودک خود را در طول IVF انتخاب کنید. قبل از اینکه جنین شما در رحم شما کاشته شود، می توان سلول های جنین را برای کروموزوم های نر یا ماده بررسی کرد (تست جنینی).

زوج ها می توانند انتخاب کنند که فقط جنس مورد نظر را کاشت و سایر جنین ها را دور بریزند.

آیا کاری وجود دارد که بتوانم برای افزایش شانس بارداری با IVF انجام دهم؟

عوامل متعددی می توانند موفقیت IVF را تعیین کنند، برخی تحت کنترل شما هستند و برخی دیگر نه. این عوامل عبارتند از:

سن
قد و وزن
تعداد تولدهای قبلی
تعداد کل حاملگی ها
استفاده از تخمک های خود یا تخمک های اهدا کننده
تعداد چرخه های IVF
میزان موفقیت کلینیک باروری
شرایط سلامتی
علت ناباروری شما

پزشک با شما کار خواهد کرد تا تعیین کند چگونه می‌توانید با استفاده از IVF شانس باردار شدن خود را بر اساس وضعیت و سابقه پزشکی خود افزایش دهید.

میزان موفقیت IVF بر اساس سن چقدر است؟

داده های جمع آوری شده در ایالات متحده به ازای بازیابی تخمک اندازه گیری می شود، نه در هر چرخه. میانگین درصد تولدهای زنده در هر بازیابی تخمک در سال 2019 عبارت بود از:

کمتر از 35 سال : 46.7٪
سن 35 تا 37 : 34.2٪
سن 38 تا 40 سال : 21.6٪
سن 41 تا 42 سال : 10.6٪
سن 43 سال به بالا : 3.2٪

چرا درمان های IVF با شکست مواجه می شوند؟

درمان های IVF به دلایل زیادی و در هر مرحله از فرآیند IVF ممکن است با شکست مواجه شوند. برخی از دلایل شکست چرخه IVF عبارتند از:

تخمک گذاری زودرس
هیچ تخمکی در حال رشد نیست.
تخمک های زیادی در حال رشد هستند.
تخمک توسط اسپرم بارور نمی شود.
کیفیت اسپرم
رشد جنین متوقف می شود یا کاشت نمی شود.
مشکلات مربوط به بازیابی تخمک یا انتقال جنین.

آیا IVF می تواند باعث نقص مادرزادی شود؟

کاملاً مشخص نیست که آیا IVF به تنهایی مسئول نقص مادرزادی است یا خیر. برای حاملگی های بدون IVF، حدود 2 درصد از همه کودکان با نقص مادرزادی متولد می شوند. برخی از مطالعات نشان می دهد که خطر کمی بالاتر برای نوزادانی که از طریق IVF متولد می شوند. این می تواند به دلیل تاخیر در لقاح یا مرتبط با علت اصلی ناباروری باشد.

بهترین سن برای انجام IVF چه سنی است؟

تحقیقات نشان می دهد که شانس باردار شدن یا زایمان زنده پس از درمان IVF از سن 35 سالگی کاهش می یابد. میزان موفقیت پس از 40 سالگی به طور قابل توجهی کاهش می یابد.

منبع خبر