زاینده رود جان می‌گیرد – سلامت نیوز

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایران، با بهره‌برداری فاز اول انتقال آب دریای جنوب به اصفهان، ۷۰ میلیون مترمکعب آب دریا نمک‌زدایی شده و به شبکه صنایع بزرگ نصف جهان تزریق خواهد شد. این میزان با اجرای فاز دوم به ۱۴۰ میلیون مترمکعب و در نهایت به ۲۰۰ میلیون متر مکعب در سال خواهد رسید. طبق گفته استاندار اصفهان به «ایران»، پروژه انتقال آب دریا از جنوب کشور به استان در کنار سایر طرح‌های تأمین و مدیریت مصرف آب، بخشی از پروژه اصلی نجات و احیای زاینده‌رود محسوب می‌شود که با اجرای این طرح عظیم، پالایشگاه و صنایع شمال و در مراحل بعد فولاد مبارکه و صنایع جنوب استان را از آب دریا بهره‌مند خواهد کرد. پروژه انتقال آب دریا به اصفهان در گام اول، تأمین آب صنایع استراتژیک از زاینده رود را هدف قرار داده و در مراحل بعد مازاد مصارف آب شرب، کشاورزی و حقابه محیط زیست از زاینده رود را متوقف خواهد کرد.

به این ترتیب با کاهش برداشت آب از زاینده رود، بخشی از مشکلات زیست‌محیطی ناشی از کمبود منابع آب حل و فصل شده و با کاهش خطرات فرونشست و تثبیت جمعیت در نواحی کم‌آب، جانی دوباره به روح خسته و رنجور صنعت گردشگری در نصف جهان دمیده خواهد شد. طرح انتقال آب دریا به اصفهان تنها بخشی از مگاپروژه انتقال آب دریا به فلات مرکزی ایران محسوب می‌شود؛ یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های عمرانی با هدف مقابله با بحران‌های آبی و تأمین آب پایدار در مناطق مختلف کشور که قرار است نیازهای آب شرب، صنعت و کشاورزی ۷ استان کشور(هرمزگان، کرمان، خراسان جنوبی، خراسان رضوی، یزد، اصفهان و سیستان و بلوچستان) از دریای عمان و خلیج فارس را تأمین کرده و با حذف برداشت صنایع از آب زاینده رود، بخشی از مشکلات زیست‌محیطی، اقتصادی، تولیدی، صنعتی و اجتماعی استان‌های نیمه‌خشک کشور را برطرف کند. با این وجود، برخی منتقدان بر این باورند که میزان مصرف آب صنایع نسبت به کل مصرف آب کشور، ناچیز بوده و با بازچرخانی آب و تصفیه فاضلاب شهری و صنعتی می‌توان هزینه‌های سنگین انتقال آب از دریا، مصرف بالای انرژی و اثرات زیست‌محیطی مانند افزایش تولید کربن را به حداقل رساند.

 نجات و احیای زاینده رود

«مهدی جمالی‌نژاد» استاندار اصفهان می‌گوید:«اولین اقدام عملی بعد از سه دهه در راستای تأمین کسری آب استان اصفهان با وجود موانع و محدودیت‌های فراوان به ثمر رسیده و با اتمام فاز اول سامانه انتقال آب دریای جنوب به اصفهان، به تدریج تا ۷۰ میلیون مترمکعب آب دریا شیرین‌سازی شده و وارد شبکه صنایع بزرگ استان می‌شود. این میزان با اجرای فاز دوم به تدریج به ۱۴۰ میلیون مترمکعب و در نهایت به ۲۰۰ میلیون متر مکعب در سال خواهد رسید.»  وی اتصال اصفهان به آب دریا را در کنار سایر طرح‌های تأمین و مدیریت مصرف آب، بخشی از پروژه اصلی نجات و احیای زاینده رود معرفی کرده و تصریح می‌کند: «پروژه انتقال آب دریا به اصفهان در گام اول، تأمین آب صنایع را مورد هدف قرار داده و در گام بعد، علاوه بر صنایع، مازاد آب می‌تواند در صورت نیاز به مصرف بخش آشامیدنی نیز برسد.» 

 
توسعه پایدار صنایع در اصفهان

استاندار اصفهان به امکان قطع مصرف صنایع از آب رودخانه زاینده‌رود با اتمام فاز اول سامانه بزرگ انتقال آب دریا به اصفهان اشاره کرده و می‌گوید:« با اجرای این طرح عظیم، پالایشگاه و صنایع شمال استان از آب دریا بهره‌مند شده و در مراحل بعد صنایع جنوب استان و فولاد مبارکه از آن بهره‌مند خواهند شد. در نتیجه با اتمام فاز اول سامانه انتقال آب دریا به اصفهان، ضرب‌الاجل صنایع آب‌بر برای قطع مصرف آب‌های سرزمینی و اتصال فوری به آب دریا آغاز شده و قرار نیست با آب انتقال یافته از دریا، مجدداً توسعه جدیدی در صنایع آب‌بر و آلاینده پیرامون شهر اصفهان شکل بگیرد. «مهدی جمالی‌نژاد» درآخر می‌افزاید: «طرح انتقال آب دریا به اصفهان با تکمیل لوله‌گذاری‌ها (۸۰۰ کیلومتر)، احداث مخازن، ایستگاه‌های پمپاژ و پیگیری مسئولان استان و مجریان طرح با رکوردزنی در سرعت‌عمل، آماده بهره‌برداری شده و بار تأمین بخشی از کم‌آبی‌ها در استان را به دوش خواهد کشید؛ پروژه‌ای بزرگ و موفق که در زمانی بسیار کوتاه به نتیجه رسیده و افتخار ملی را نه تنها برای استان، بلکه برای کشور در این شرایط سخت اقتصادی به رخ می‌کشد.» 

 
تأمین پایدار آب در فلات مرکزی

«احسان انصاری» مدیرعامل شرکت تأمین و انتقال آب خلیج فارس WASCO (واسکو) و مجری طرح‌های ملی و حیاتی انتقال آب از خلیج فارس و دریای عمان به فلات مرکزی  می‌گوید:« با اتمام اتصال موقت خط انتقال آب اصفهان به خط یک پروژه ملی انتقال آب خلیج فارس، فصل تازه‌ای در تأمین پایدار آب برای فلات مرکزی ایران رقم خورد؛ اقدامی فوری، مؤثر و راهبردی برای پاسخ‌گویی به نیاز آبی استان اصفهان که در قالب قرارداد فروش آب میان شرکت‌های واسکو و ایواسکو انجام  شد. در این چهارچوب، خط در حال احداث انتقال آب اصفهان به‌صورت اتصال موقت به زیرساخت کاملاً عملیاتی خط یک انتقال آب خلیج فارس متصل شد.» وی خطوط انتقال آب از خلیج‌فارس و دریای عمان به فلات مرکزی ایران را مجموعه‌ای از پروژه‌های ملی و حیاتی با هدف رفع کمبود منابع آبی در استان‌های مرکزی، شرقی و جنوبی کشور معرفی کرده و تصریح می‌کند: « در حال حاضر، پنج خط اصلی تعریف شده‌، که برخی به بهره‌برداری رسیده‌اند (مانند خط اول) و برخی نیز در حال اجرا یا برنامه‌ریزی هستند. این خطوط با بهره‌گیری از فناوری‌های پیشرفته مانند سیستم‌های نمک‌زدایی اسمز معکوس، خطوط لوله تحت فشار بالا و ایستگاه‌های پمپاژ، آب دریا را به استان‌های مرکزی و شرقی منتقل می‌کنند.»

وی می‌افزاید: «منبع تأمین آب خطوط انتقال، خلیج‌فارس (خطوط ۱، ۲ و ۵) و دریای عمان (خطوط 3 و ۴) است. استان اصفهان از طریق خط سوم به پروژه انتقال آب متصل شده است. این خط از بندر سیریک (سواحل دریای عمان) آغاز شده و با عبور از کرمان و یزد به اصفهان می‌رسد. با توجه به نیاز فوری اصفهان، از تابستان 1404 اتصال موقتی از این مسیر به خط اول برقرار شده و حدود 30 میلیون مترمکعب آب در سال منتقل می‌شود. طول مسیر خط سوم حدود ۹۲۰ تا ۱۰۸۰ کیلومتر و ظرفیت هدفگذاری‌شده آن در فاز نهایی 400 میلیون مترمکعب در سال است.»

 
توسعه پایدار و مدیریت بهینه منابع

مجری طرح‌های ملی و حیاتی انتقال آب از خلیج فارس و دریای عمان به فلات مرکزی ادامه می‌دهد: «مجری اصلی خط یک انتقال آب خلیج فارس، از سال ۱۳۹۹ تاکنون موفق به انتقال بیش از ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب نمک‌زدایی‌شده از سواحل خلیج فارس به استان‌های هرمزگان، کرمان و یزد شده است. اکنون نیز با چنین زیرساخت مستحکمی، آب مورد نیاز صنایع تشنه استان اصفهان را تأمین کرده است. استفاده از ظرفیت آماده خط یک انتقال آب خلیج فارس در قالب این اتصال موقت، نمونه‌ای موفق از مدیریت بهینه منابع و تسریع در پاسخ به بحران‌های آبی کشور محسوب می‌شود.» طبق گفته مهندس انصاری، «خط یک انتقال آب خلیج فارس به طول ۸۲۰ کیلومتر، با مشارکت سه شرکت بزرگ صنعتی گل‌گهر، ملی صنایع مس ایران و چادرملو ایجاد شده و از جمله زیرساخت‌های کلیدی کشور در حوزه آب محسوب می‌شود. این اتصال موقت، بار دیگر نشان داد که زیرساخت‌های خط یک انتقال آب خلیج فارس می‌تواند در مواقع بحرانی نظیر آنچه در شکستگی خط انتقال آب زاینده‌رود و وقوع بحران در استان یزد مشاهده شد، آب مورد نیاز شهر یزد را تأمین کرده و در لحظات حساس، نیازهای فوری کشور را پاسخ دهند.» 
مدیرعامل شرکت تأمین و انتقال آب خلیج فارس در آخر می‌افزاید: «خط یک انتقال آب خلیج فارس در شرایطی که بخش عمده‌ای از عملیات اجرایی خط اصفهان شامل تأسیسات آبگیری، نمک‌زدایی، خطوط لوله و ایستگاه‌های پمپاژ اجرا نشده است، با بهره‌گیری از زیرساخت‌های اساسی و حیاتی خود آب را به جان تشنه اصفهان تزریق کرده است. اکنون با آغاز جریان انتقال آب خلیج همیشه فارس به استان اصفهان، فصل تازه‌ای در تأمین آب پایدار برای قلب صنعتی ایران گشوده شده است. این دستاورد، نشانه‌ای روشن از قابلیت‌های خط یک انتقال آب خلیج فارس در ایفای نقش محوری توسعه پایدار، حفظ تولید ملی و مقابله با بحران آب در ایران است.» 

منبع خبر