آیا می‌توانم بیماری تیروئید خود را به فرزندانم منتقل کنم؟

به گزارش سلامت نیوز به نقل از thyforlife،غده تیروئید، یک عضو کوچک به شکل پروانه است که در پایه گردن قرار دارد. این غده با ترشح هورمون‌های تیروئیدی (T4 و T3) تنظیم‌کننده متابولیسم انرژی، رشد مغز و رشد کلی بدن است. تیروئید معمولاً هورمون تیروکسین (T4) را ترشح می‌کند که فرم نسبتاً غیرفعال هورمون تیروئیدی است و برخی از اندام‌ها آن را به فرم فعال، تری‌یودوتیرونین (T3)، تبدیل می‌کنند.

دو بیماری اصلی تیروئید عبارتند از پرکاری تیروئید (هیپرتیروئیدیسم) و کم‌کاری تیروئید (هیپوتیروئیدیسم) که هرکدام علل متفاوتی دارند. اکثر موارد پرکاری تیروئید ناشی از بیماری خودایمنی گریوز است و بیشتر موارد کم‌کاری تیروئید نیز به بیماری خودایمنی هاشیموتو مربوط می‌شود. حالت نرمال که سطح هورمون تیروئید بهینه است، ایوتیروئیدیسم نامیده می‌شود.

هر کسی ممکن است به بیماری‌های تیروئید مبتلا شود، بدون توجه به جنسیت یا سن. با این حال، برخی افراد بیشتر مستعد ابتلا هستند. برخی بیماری تیروئید را در طول زندگی خود تجربه می‌کنند، در حالی که برخی از بدو تولد این بیماری‌ها را دارند. بیماری‌های تیروئید مادرزادی یا نوزادی، همان‌طور که نامشان نشان می‌دهد، از بدو تولد وجود دارند.

آیا این بیماری‌ها از والدین به فرزندان منتقل می‌شود؟ پاسخ پیچیده است: گاهی بله و گاهی خیر. کودکان مبتلا به پرکاری یا کم‌کاری تیروئید ممکن است والدینی با عملکرد طبیعی تیروئید (ایوتیروئید) داشته باشند و بالعکس. عوامل مختلفی مانند ژنتیک در این موارد نقش دارند، اما اغلب بیماری‌های تیروئید مادرزادی بدون زمینه ژنتیکی مشخص اتفاق می‌افتند.

اگر عوامل ژنتیکی دخیل نباشند، عوامل دیگری مانند وضعیت تغذیه مادر در دوران بارداری می‌توانند روی رشد تیروئید جنین تأثیر بگذارند. به عنوان مثال، کمبود ید در رژیم غذایی مادر می‌تواند باعث کم‌کاری مادرزادی تیروئید در نوزاد شود، زیرا ید برای ساخت هورمون‌های تیروئیدی ضروری است. همچنین اگر مادر باردار به بیماری تیروئید مبتلا شود و درمان نشود، ممکن است مشکلات تیروئیدی در جنین ایجاد شود که در موارد شدید ممکن است منجر به مرگ شود.

علاوه بر موارد نادر انتقال مستقیم بیماری تیروئید از والدین به فرزند از طریق جهش ژنتیکی، باید توجه داشت که اختلالات تیروئیدی مادر می‌تواند سلامت کلی نوزاد را تحت تأثیر قرار دهد. برای مثال، مشکلات تیروئیدی در دوران بارداری ممکن است باعث سقط، زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد یا نارسایی قلبی در نوزاد شود.

انواع اصلی بیماری‌های تیروئید مادرزادی

کم‌کاری مادرزادی تیروئید

کم‌کاری مادرزادی تیروئید حالتی است که در بدو تولد با کمبود هورمون تیروئید مشخص می‌شود. اگر این بیماری درمان نشود، می‌تواند باعث ناتوانی ذهنی شود. خوشبختانه با برنامه‌های غربالگری نوزادان، می‌توان این ناتوانی‌ها را پیشگیری کرد. تشخیص و درمان زودهنگام این بیماری رشد طبیعی کودک را تضمین می‌کند. درمان معمول با داروی لووتیروکسین است که با رشد کودک دوز آن توسط متخصص تنظیم می‌شود.

این بیماری در دختران بیشتر از پسران رخ می‌دهد، اما دلیل علمی مشخصی برای این تفاوت هنوز یافت نشده است. کم‌کاری مادرزادی تیروئید معمولاً به دلیل کمبود ید در رژیم غذایی مادر رخ می‌دهد. استفاده از نمک یددار به کاهش این بیماری کمک زیادی کرده است. این بیماری شایع‌تر از پرکاری مادرزادی تیروئید است، اما هر دو نسبتاً نادرند و کم‌کاری مادرزادی تقریباً در هر ۲۰۰۰ تا ۴۰۰۰ نوزاد رخ می‌دهد.

انواع کم‌کاری مادرزادی تیروئید عبارتند از:

نقص تکاملی تیروئید (thyroid dysgenesis): غده تیروئید یا وجود ندارد یا ناقص است. دلیل آن هنوز ناشناخته است و شایع‌ترین نوع کم‌کاری مادرزادی است. حدود ۲ تا ۳ درصد این موارد ارثی هستند.

نقص در تولید هورمون‌های تیروئیدی (thyroid dyshormonogenesis): غده تیروئید وجود دارد اما به دلیل جهش‌های ژنتیکی قادر به تولید هورمون نیست.

کم‌کاری تیروئید مرکزی: در این حالت غده هیپوفیز یا هیپوتالاموس که مسئول تحریک تیروئید است، به درستی عمل نمی‌کند.

کم‌کاری تیروئید سندرمی: کم‌کاری تیروئید همراه با اختلالاتی در سایر اعضای بدن مثل سندرم مغز-ریه-تیروئید یا سندرم پندرود.

پرکاری مادرزادی تیروئید

شایع‌ترین علت پرکاری تیروئید در نوزادان بیماری گریوز در مادر است. پرکاری مادرزادی تیروئید (یا گریوز نوزادی) بیماری نادری است که می‌تواند کشنده باشد اگر به موقع درمان نشود. این بیماری زمانی رخ می‌دهد که آنتی‌بادی‌های تحریک‌کننده گیرنده تیروتروپین (TrAb) از مادر به جنین منتقل شود و باعث تحریک بیش از حد غده تیروئید نوزاد شود.

پرکاری تیروئید نوزادی در ۱ تا ۵ درصد نوزادان مادران مبتلا به گریوز دیده می‌شود و در صورت عدم درمان ممکن است باعث آسیب دائمی مغز شود. خوشبختانه این بیماری گذراست و پس از پاک شدن آنتی‌بادی‌ها از خون نوزاد، برطرف می‌شود.

در این فاصله، با داروهای ضد تیروئید که مادر مصرف می‌کند یا به نوزاد داده می‌شود، بیماری کنترل می‌شود. تشخیص و درمان زودهنگام، پیش‌آگهی بسیار خوبی دارد. همچنین بهتر است کودک به طور منظم توسط متخصص غدد اطفال بررسی شود، چرا که ممکن است در سال اول زندگی دچار مشکلات تیروئیدی شود.

منبع خبر