آسیب‌های نهان تلفن‌های هوشمند – سلامت نیوز

به گزارش سلامت نیوز به نقل از جام جم، از زمان عرضه گوشی‌های هوشمند درسال۲۰۰۷تاکنون، آنها به بخشی فراگیر از زندگی روزمره همگان تبدیل شده‌اند که بر تعاملات بین والدین و فرزندان تاثیر می‌گذارند. تحقیقات نشان می‌دهد درحالی‌که والدین معمولا از تلفن‌های هوشمند خود به‌ندرت در حضور فرزندان‌شان استفاده می‌کنند، اما وقتی این کار را انجام می‌دهند، اغلب به تمرکز انحصاری آنها روی دستگاه مذکور منجر می‌شود.

چنین تمرکز صرفی می‌تواند به تکنوفرانس(اختلال در تعاملات والد ــ کودک ناشی از استفاده از فناوری) بینجامد. چنین وقفه‌هایی می‌تواند برای رشد کودک مضر باشد. با توجه به این‌که کودکان پیش از ورود به مدرسه زمان قابل توجهی را در خانه با والدین خود می‌گذرانند، بررسی اثرات تکنوفرانس در سال‌های اولیه شکل‌گیری شخصیت و رشد مغزی کودکان بسیار مهم است.

اعلان‌ها؛ وقفه‌های بی‌امان تمرکز

تکنوفرانس و به‌طور خاص، فراوانی اعلان‌های شنیداری (نوتیفیکیشن‌ها) که والدین دریافت می‌کنند، می‌تواند مانع رشد واژگان نوزادان شود. گروهی از پژوهشگران سال ۲۰۲۱ در مطالعه‌ای که شامل کودکان ۱۸ تا ۲۵ماهه نیوزیلندی بود، دریافتند که بین سطوح اعلان‌های اطلاع‌رسانی وسایل هوشمند و رشد واژگان در کودکان همبستگی منفی وجود دارد. سال ۲۰۱۷ در آزمایشی با مادران آمریکایی و کودکان دوساله آنها، قطع تماس‌های تلفنی به کاهش یادگیری واژگان جدید در مقایسه با تعاملات بدون وقفه منجر شد. مطالعه دیگری در سال ۲۰۲۱با تمرکز بر کودکان سه تا پنج‌ساله نشان داد که والدین هنگام استفاده از تلفن‌های هوشمند نسبت به زمانی که درگیر کارهای دیگر بودند، سؤالات کمتری ازکودکان می‌پرسیدند؛ در نتیجه کودکان نیز در مقابل پرسش‌های کمتری برای جست‌وجوی اطلاعات داشتند.

تمامی این مطالعات نشان می‌دهد که تکنوفرانس تاثیر نامطلوبی بر رشد زبان در کودکان دارد.بااین‌حال مهم است واسطه‌ها و میانجی‌هایی که ممکن است بر رابطه بین تکنوفرانس و توسعه زبان تاثیر بگذارند را نیز در نظر بگیریم. پژوهشی درسال۲۰۲۰ نشان داد که تکنوفرانس می‌تواند به تغییر تمرکز والدین هنگام تعامل به‌جای نوزادشان بر روی تلفن‌های هوشمند خود منجر شود، که این امر به اختلال درنگاه کردن می‌انجامد. تحقیقات مشابه دیگری نیز وجود دارند که نشان می‌دهند استفاده از گوشی‌های هوشمند بر تماس چشمی در تعاملات والدین و فرزندان تاثیر منفی می‌گذارد.

سال ۲۰۲۰ مطالعات مشاهده‌ای انجام‌شده در محیط‌های مختلف آمریکا نشان داد والدین با استفاده از تلفن‌های خود درمکان‌های عمومی، مانند زمین‌های بازی و رستوران‌ها، اغلب از فرزندان خود دور می‌شوند و این به حداقل تماس چشمی منجر می‌شود. مطالعه دیگری در سال ۲۰۱۴ نشان داد درحالی‌که والدین درطول تماس‌های تلفنی ارتباط چشمی خودبا کودکان‌شان راحفظ می‌کردند، اما در حین انجام کارهایی که انگشتان را روی دستگاه‌های هوشمند درگیر می‌کند(مانند پیامک‌زدن) این ارتباط به‌وضوح کاهش می‌یافت.

کاهش توجه اشتراکی و پاسخ‌دهی به‌موقع

از آنجا که مادران تمایل دارند در حین «توجه اشتراکی» با فرزندان خود بیشتر صحبت کنند، استفاده از تلفن هوشمند می‌تواند با ایجاد اختلال در توجه اشتراکی، مانع از این فرصت‌های زبانی ارزشمند شود. تحقیقات نشان می‌دهد وقتی والدین با گوشی‌های هوشمند خود درگیر می‌شوند، تعاملات کلامی و غیرکلامی کمتری را با فرزندان خود دارند. یک مطالعه در سال ۲۰۲۱ در آمریکا نشان داد که مراقبان (والدین، پرستاران کودک و یا هر فرد دیگری که مسئولیت مراقبت را برعهده دارد) هنگام استفاده از دستگاه‌های هوشمند در مقایسه با زمانی که بدون آنها بودند، توجه اشتراکی کمتری داشتند.تعداد فزاینده‌ای از تحقیقات نشان می‌دهد که تکنوفرانس با کاهش میزان واکنش پاسخ‌دهی والدین مرتبط است.

در مطالعه‌ای که ناکاگاوا و همکاران در سال ۲۰۱۹ روی مادران ژاپنی و نوزادان سه تا شش‌ماهه آنها انجام دادند، آنهایی که در دوران شیردهی از استفاده از تلفن‌های هوشمند خودداری کردند، بهتر می‌توانستند وضعیت خود را برای حفظ تماس چشمی تنظیم کنند و به‌سرعت تشخیص دهند چه زمانی شیردهی کودک‌شان تمام شده است. اما هنگامی که همان مادران از تلفن‌های خود در دوران شیردهی استفاده می‌کردند، پاسخگویی آنها به‌طور قابل توجهی با تاخیر مواجه شد. این نشان می‌دهد حتی در مراحل اولیه رشد، تکنوفرانس می‌تواند مانع از توانایی والدین در تفسیر و پاسخ به نشانه‌های نوزادان شود.مطالعات مشاهده‌ای در محیط‌های مختلف این موضوع را تایید کرده‌اند، که نشان می‌دهد وقتی والدین با تلفن‌های هوشمند درگیر می‌شوند، میزان پاسخ‌دهی آنان کاهش می‌یابد؛ این کاهش به‌ویژه با افزایش تعداد اعلان‌ها بیشتر نیز می‌شود.

پژوهش‌هایی در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۲۱ نشان داد که تنها روشن‌بودن یک تلفن هوشمند می‌تواند به تعاملات کمترمحبت‌آمیز و پاسخگو میان والدین و فرزندان منجر شود. این نشان می‌دهد که صرف حضور یک تلفن هوشمند فعال ممکن است باعث حواس‌پرتی‌های شناختی شود که تاثیر منفی بر والدین دارد و متعاقبا مانع رشد زبان کودکان می‌شود.

جنبه‌های مثبت دستگاه‌های هوشمند

بااین‌حال پژوهش‌های دیگری نشان می‌دهند که استفاده از گوشی‌های هوشمند ممکن است همیشه تعاملات را مختل نکند. گاهی‌اوقات استفاده والدین از تلفن‌های هوشمند حتی ممکن است اثرات مفیدی بر رشد زبان داشته باشد. به‌عنوان‌مثال می‌تواند به‌عنوان یک نقطه کانونی برای توجه مشترک عمل کند؛ که ممکن است توسعه واژگان را از طریق بحث‌های مشترک در مورد دستگاه افزایش دهد.

فعالیت‌هایی مانند نگاه‌کردن به صفحه‌نمایش یا گرفتن عکس، سطوح بالاتری از توجه اشتراکی را در مقایسه با ارسال پیامک یا بررسی اعلان‌ها افزایش می‌دهد. بنابراین تاثیر استفاده از تلفن هوشمند بر توسعه زبان احتمالا براساس نحوه و چگونگی استفاده از دستگاه‌های هوشمند متفاوت است.تلفن‌های هوشمند همچنین ممکن است با ارائه حمایت عاطفی و عملی، مانند دسترسی به اطلاعات آموزشی و شبکه‌های اجتماعی، به کاهش استرس والدین کمک کنند. به‌عنوان‌مثال، یک مطالعه در سال ۲۰۲۲ نشان داد که جست‌وجوی حمایت اجتماعی از طریق تلفن‌های هوشمند به‌طور قابل توجهی احساس تنهایی را در بین مادران کاهش می‌دهد.

هنگامی که والدین سطوح استرس کمتری را تجربه می‌کنند، تعامل آنها با فرزندان احتمالا پاسخگویانه‌تر است و توجه اشتراکی بیشتری را تقویت می‌کند و کیفیت روابط والدین و فرزندان را افزایش می‌دهد.

تکنوفرانس چیست؟

تکنوفرانس به وقفه‌هایی در ارتباطات بین فردی اشاره دارد که ناشی از توجه به دستگاه‌های هوشمند شخصی است.نسخه‌ای از آنچه در همه جا وجود دارد: خانواده‌ای دور هم جمع شده‌اند؛ سر میز غذا، در اتاق‌نشیمن یا در ماشین و بر هر چهره نور یک نمایشگر می‌درخشد. به عبارت دیگر تکنوفرانس همان لحظاتی است که به تلفن یا تبلت خود مشغولید و پرسشی را که فرزند، دوست یا حتی مادرتان از شما پرسیده است، با این‌که کاملا گوش می‌دادید، نمی‌شنوید!این اصطلاح به برندون مک‌دانیل، استادیار توسعه انسانی و علوم خانواده در دانشگاه ایالتی ایلی‌نویز نسبت داده می‌شود و در اخبار توجه زیادی را به خود جلب کرد. مک‌دانیل، تکنوفرانس را شامل مواردی مانند چک‌کردن تلفن‌ها برای پیام‌های متنی و اعلان‌ها در طول وعده‌های غذایی، زمان بازی یا سایر فعالیت‌های معمول تعریف می‌کند.

او در طول پژوهش‌های متعدد دریافت که حتی مقادیر کم تکنوفرانس با سطوح بالاتری از مشکلات رفتاری در فرزندان مرتبط است.تکنوفرانس تنها محدود به روابط والد ــ فرزند نمی‌شود، بلکه سایر روابط عاطفی را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد. در مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۴ از هر چهار زن، سه نفر گفتند که معتقدند تلفن‌های همراه تعامل آنها با همسر و شریک زندگی‌شان را کم می‌کند. چنین وقفه‌هایی اغلب یک چرخه منفی را آغاز می‌کند که می‌تواند باعث حواس‌پرتی‌های مرتبط با فناوری شود، به رابطه آسیب برساند، «رضایت از زندگی» را کاهش و خطر افسردگی را افزایش دهد.

منبع خبر