چگونه خشم کودکان را کنترل کرده و در دست بگیریم؟

خشم کنترل نشده در کودکان، می تواند در آینده باعث ایجاد ناهنجاری هایی در شکل گیری شخصیت شود. ما در این مقاله می خواهیم به شما راهکارهایی برای کنترل خشم کودکان آموزش دهیم؛ امیدواریم از این مقاله لذت ببرید.

کاری که به عنوان پدر و مادر در زمان عصبانیت فرزندمان می توانیم انجام دهیم سکوت کردن است. بگذارید کودک شما خود را تخلیه کند سپس اگر محیط اجازه داد با او صحبت کنید و علت کارش را جویا شوید.

تمامی پدر و مادران حداقل یکبار شاهد عصبانیت شدید کودک شان بوده اند. هنگامی که فرزندتان عروسکش را پرت می کند، پا بر زمین می کوبد، دست تان را می کشد، سر و صدا می کند، خودش را روی زمین پرت می کند و .. فقط سکوت کنید و سرتان را به کارهایتان گرم کنید تا کودکتان آرام شود.

این نوع رفتار ممکن است گاها شما را حیرت زده کند. اگر سر و صدا کردن و .. برای کودکتان عادت شود باید هر چه بخواهد باید برایش فراهم کنید. (اگر از خودتان در این باره ضعف نشان دهید کودکتان فکر کند با این رفتارش زورش به شما می رسد.)

خشم چیست؟

طبق گفته جالب محققان، خشم جرقه ای آتشین است که در مغز اتفاق می افتد؛ در ادامه آن هم احساسات ناخوشایندی به عنوان پاسخ دفاعی بدن در آن لحظه در ما بروز می کند.

خشم جزوی از غریزه ما نسبت به مقابله با تهدیدات است.

دقیقا به همین دلیل است که خشم ناگهانی در کودکان بیش از بزرگسالان است. بچه های خردسال به منظور روبه رو شدن با تهدیدات مختلف که البته بسیاری از آن ها از دید بزرگسالان جدی نیست، مثل خشم بر سر تصاحب عروسک؛ خود را نیازمند استفاده از یک مکانیسم دفاعی ذاتی می بینند.

ما در طول روز دائما در حال تجزیه و تحلیل کردن توقعات خود از رویدادهایی هستیم که تمایل داریم بر اساس انتظارمان پیش برود. حال اگر به هر دلیلی پیش بینی ما از اتفاقات روزانه اشتباه از آب درآمد احساس خشم و درد در بدنمان بیدار می شود.

هنگامی که خشمگین می شویم منطقه ای به نام آمیگدال که در درک احساسات، تعدیل درد و… نقش دارد در بدن ما بیدار می شود.

کودک ما به چه دلیل خشمگین می شود؟

1- آنها کودک هستند!! هنوز به میزان چهارچوب های ذهنی شما نرسیده اند. شما باید به آن ها یاد دهید که چگونه رفتارشان را کنترل کنند؛ به همين دليل ممكن است در بسياري از موقعيت ها، مديريت رفتارها و تصميمات هرچند ساده روزمره براي آن ها بسیار دشوار باشد.

2- کودکتان مهارت زبانی کامل را برای مطرح کردن مشکلش ندارد و موضوعات کوچک را برای خودش بزرگ می کند.

از این دو توضیح بالا می توان نتيجه گرفت كه خشم در كودكان معمولا تركيبی از دو احساس عصبانيت و ناراحتی است.

والدین امروزی رفتار و خشم کودکان امروز را نمی پذیرند و خیلی غیرمعمول می دانند. اما بهتراست آن را در قالب وحشت و ترس مطلق از یک رویداد در نظر بگیرید.

دانشمندان معتقدند عصبانیت کودکان امری کاملا طبیعی است و نشان می دهد کودک شما می خواهد بزرگ شود شما باید آن را همراهی کنید.

روانشناسان توصیه می کنند که پدر و مادر ابتدا باید کودک را درک کرده و سپس سعی کنند ریشه خشم کودک را شناسایی و خاموش کنند.

خشم در کودکان معمولا در دو مدل بروز می کند

1- عصبانیت که شامل فریاد، پرتاب کتاب و وسایل، داد و سر و صدا و…

2- ناراحتی که شامل کشیدن و چسباندن خود به زمین و گریه کردن می شود.

سکوت کردن در برابر عصبانیت و فوران آتشفشان خشم بچه‌ها به معنی هیچ کاری نکردن نیست!

تاثیرگذارترین قسمت خشم کودک قله و اوج عصبانیت اوست. هر چه این قله زودتر فروکش کند خشم کودک نیز سریع تر آرام می شود. مطالعات نشان می دهد هرگونه رفتار غلط از سوی والدین این قله را بلند تر و کودک را عصبی تر می کند.

توصيه‌های ساده و كاربردی فروکش کردن قله خشم

در بسیاری از مواقع نمی توان در برابر خشم کودک واکنش نشان داد و باید به حفظ آرامش در خانه کمک کنیم. توصیه های زیر واکنش های مناسبی برای کنترل خشم کودکان است و شما می توانید در برابر کودک از آن ها استفاده کنید. (همگی امتحان شده هستند.)

1- بیخیال نشوید

به کودکتان بگویید اینقدر این کار را انجام دهد تا خسته شود. در عین حال سر خود را با کارهایتان گرم کنید انگار برایتان مهم نیست. در اینجا لحن شما بسیار مهم است؛ لحن شما می تواند آرام کننده و یا تحریک کننده باشد.

اگر از لحنی استفاده کنید که تحریک کننده باشد، نه تنها کودک را بیشتر عصبانی می کنید، بلکه ممکن است باعث شوید کودک به خودش صدمه بزند. اما استفاده از لحن آرام کننده، بدون اینکه مجبور به تن دادن به خواسته کودک شوید، باعث می شود تا خشم کودک کنترل و فروکش کند.

2- بازه زمانی را مشخص کنید

یکی از راه های کنترل خشم در کودکان شناسایی زمان خواب و… آن هاست.

اکثر کودکان هنگامی که خوابشان می آید سر و صدا می کنند یا هنگامی که می خواهید تلویزیون را خاموش کنید! پدر و مادرها باید عصبانیت کودکشان را زمان بندی کنند تا بتوانند کودک را مدیریت کنید.

می توانید برای تشویق کردن کودکتان از جملاتی مانند: چون تکالیفت رو نوشتی می تونی ده دقیقه بیشتر تلویزیون ببینی و جملاتی مثل این نمونه استفاده کنید.

3- با تشکر رفتار صحیح را برجسته کنید

پس از آرام شدن جو متشنج، از او به خاطر بازگشت به آرامش و آرام شدنش تشکر کنید.

4- مهارت حل مسئله را تمرین کنید؛ به او بیاموزید خودش مشکلش را حل کند

هنگامی که کودکتان از لحاظ روانی به آرامش رسید با او صحبت کنید و از او بخواهید تا دلیل خشم و عصبانیتش را به شما بگوید. همچنین می توانید بازی های کنترل خشم انجام دهید تا کودک آرام تر شود.

5- از سیستم پاداش دهی استفاده کنید

این تکنیک به دو روش قابل اجرا است: روش اول پاداش دهی مالی و روش دوم پاداش دهی غیر مالی.

پاداش دهی مالی بیشتر برای کودکان بالای 8 سال استفاده می شود و پاداش دهی غیر مالی مثل استفاده بیشتر از کامپیوتر و رفتن به پارک و… شامل کودکان زیر 8 سال می شود.

بازی های کنترل خشم

در این قسمت از مقاله می خواهیم به شما بازی هایی را آموزش دهیم تا بتوانید خشم کودکاتان را کنترل کنید. سه بازی معروف برای کنترل خشم کودکان وجود دارد؛ که در ادامه برایتان بازگو می کنیم.

بازی 1

در این بازی از کودکتان بخواهید بادکنک را باد کند و سپس در دست بگیرد حال آن را بترکانید. (بهتراست از بادکنک های ضخیم استفاده کنید تا صدای بلندتری داشته باشد)

سپس جسم تیزی را به آن بزنید تا بترکد هنگامی که بادکنک می ترکد بچه ها خودشان بیشتر می ترسند. حال از کودکتان بخواهید دستش را روی سینه اش بگذارد و ضربان قلبش را حس کند، سپس چند نفس عمیق بکشد تا آرام شود. به او یاد آور شوید در هنگام عصبانیت فقط لازم است چند نفس عمیق بکشد.

بازی 2

روزنامه بازی: مقداری روزنامه باطله بیاورید و از کودکتان بخواهید هر چقدر که می خواهد آن را ریز کند سپس به هوا بریزد و با صدای بلند هورا بکشد و خوشحالی بکند.

طی دو سه دقیقه بعد، بچه‌ها دچار تغییرات هیجانی می‌شوند که تأثیر آن در کنترل خشم و پرخاشگری آن ها موثر است. بعد از اتمام بازی از خود کودک بخواهید تا روزنامه ها را جمع کند.

بازی 3

لاک پشت بازی برای بچه های عصبی موثر است. اساس و اصول این بازی، قصه درمانی است. داستانی برای کودک تعریف می کنیم.

بچه لاک پشتی در گذشته زندگی می کرده که مانند تو زود عصبانی می شده یک روز پدربزرگش اونو صدا می زنه و الگوهایی رو به اون یاد می ده و… سپس به توضیح می پردازیم. آن را طولانی و کش دار کنید و یا چیزی بگویید که او را عصبانی کند.

مرحله اول کودک وقتی عصبانی می شود صحنه را ترک می کند و به اتاق دیگری می رود در آنجا مقداری با خود خلوت می کند و به این نتیجه می رسد که باید آرام شود و خود را کنترل کند.

در مرحله 2 چند نفس عمیق می کشد و دستش را روی سینه اش می گذارد؛ سه ثانیه هوا را داخل سینه اش حبس می کند و آرام می شود.

در مرحله بعد فکر می کند که چه کاری می‌توانسته انجام دهد.

در مرحله 5 بازگشت به کودک به سوی شما و گوش دادن به ادامه داستان

امیدواریم از این مقاله درس کافی را گرفته باشید. در مقاله قبل درباره اعتیاد کودکان به گوشی همراه، همراه با عوارض آن را برایتان آموزش داده ایم برای مطالعه آن روی کلمات لینک داده شده کلیک کنید.