اسهال یک بیماری شایع و همچنین راهی برای دفع میکروب از بدن است و بیشتر اپیزود ها چند روز تا یک هفته طول می کشد. بهترین درمان برای اسهال کودک به علت آن بستگی دارد، اما روش هایی برای تسکین علائم اسهال وجود دارد. با خواندن این مقاله در مورد دارو های ضد اسهال، دارو های خانگی و درباره چگونگی درمان اسهال در کودکان بیشتر بیاموزید.
اگر کودک شما حداقل سه بار یا بیشتر در روز مدفوع شل یا مایع داشته باشد، احتمالاً اسهال است.
معمولاً برای درمان اسهال در کودکان دارو لازم نیست. در بیشتر موارد، هنگامی که بدن عفونت را از بین می برد، اسهال حاد نیز متوقف می شود.
برای اسهال مزمن، پزشک ممکن است تغییر رژیم غذایی، دارو یا سایر درمان های مداوم را پیشنهاد کند.
اگر کودک اسهال دارد، ابتدا باید علت آن را بررسی کنید تا بتوانیم نحوه درست درمان را انجام دهیم. مثلا: در صورتی حساسیت غذایی دارد از مصرف غذاهای حساسیت زا جلوگیری کنید. همچنین مهم است که علاوه برتعیین رژیم غذایی سالم و متعادل، مایعات زیادی به کودک بدهید تا در اثر اسهال دچار کم آبی نشود.
پاسخ مثبت است، داروهایی مانند ملین یا آنتی بیوتیک نیز می تواند در کودکان و همچنین بزرگسالان منجر به اسهال شود.
اگر آنتی بیوتیک ها باعث اسهال کودک شما می شوند، حتماً با پزشک خود تماس بگیرید. پزشک شما ممکن است کاهش دوز، تغییر رژیم غذایی، افزودن پروبیوتیک یا تغییر آنتی بیوتیک متفاوت را توصیه کند.
اسهال چیست؟
روده بزرگ برای جذب آب به گونه ای طراحی شده است که مدفوع دارای فرم و قوام باشد. گاهی اوقات مدفوع آب زیادی جذب می کند و در نتیجه اسهال ایجاد می شود.
انواع اسهال در کودکان
- اسهال حاد
- اسهال مزمن
اسهال حاد، معمولاٌ هنگامی که کودکان به اسهال مبتلا می شوند، “حاد” تلقی می شود و از چند روز تا یک هفته طول می کشد. شایع ترین علت اسهال حاد نوعی عفونت است. اعم از:
- ویروسی
- باکتریایی
- انگلی
اسهال مزمن اسهالی است که بیش از 4-2 هفته طول می کشد و کمتر شایع است. اسهال مزمن می تواند ناشی از عفونت باکتریایی، ویروسی یا انگلی باشد. همچنین ممکن است با التهاب زمینه ای در بدن، بیماری های ژنتیکی یا خود ایمنی مانند بیماری سلیاک یا بیماری التهابی روده یا اختلالات عملکرد دستگاه گوارش مانند سندرم روده تحریک پذیر ایجاد شود.
علائم اسهال در کودکان چیست؟
اسهال می تواند همراه با علائمی شروع شود، این علائم عبارت اند از:
- همراه با تب
- حالت تهوع
- استفراغ
- گرفتگی عضلات
- کم آبی بدن
- حتی برخی موارد بثورات پوستی ایجاد می شود.
🔔 بیشتر بدانید: 9 علامت کم آبی بدن یا دهیدراته شدن
درمان های خانگی برای اسهال در کودکان چیست؟
بهترین روش درمانی برای اسهال کودک، مراقبت های حمایتی و تغذیه با شیر مادر است و درصورتی که کودک 2 سال بیشتر باشد از شیر معمولی مصرف کنید. برای تسکین علائم اسهال، بر روی موارد زیر تمرکز کنید:
1. هیدراته نگه داشتن کودک
نکته: دکتر لازار می گوید: ” در زمان اسهال، بدن نمک ها و الکترولیت ها را از دست می دهد، بنابراین کمک به کودک در هیدراته ماندن بسیار مهم است.” از مصرف آب و سایر نوشیدنی های شیرین خودداری کنید. “
برای هیدراته نگه داشتن کودک مبتلا به اسهال، مایعات زیادی مصرف کنید. مانند:
- آب
- آبگوشت یا سوپ
- مصرف محلول (ORS)
- محلول های الکترولیت کودکان به شکل مایع یا فریزر
- نوشیدنی های ورزشی (انواع کم قند را انتخاب کنید)
2. شناسایی مواد محرک یا غذاهای مشکل ساز
برخی از بیماران مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر با خوردن غذاهای پرچرب، پر قند یا ادویه دچار مشکل می شوند. همچنین برای برخی از کودکان، گلوتن یا لبنیات ممکن است باعث اسهال شود.
3. خوردن انواع غذاهای مقوی
فیبر غالباً برای تنظیم حرکات روده استفاده می شود و بسته به نوع فیبر موجود در غذا، می تواند در دو حالت یبوست و اسهال مورد استفاده قرار گیرد. پکتین، ماده ای است که به طور طبیعی در غذا وجود دارد و می تواند برای غلیظ شدن مدفوع استفاده شود. برخی از مواد غذایی های غنی از فیبر ممکن است به کاهش اسهال کودک کمک کنند. که عبارت اند از:
- سیب
- موز
- جو
- جو دوسر
- لوبیا
- نخود فرنگی
- سیب زمینی شیرین
هشدار: حتی اگر کودک شما هیدراته باشد، اگر اسهال بعد از دو یا سه روز بهبود نیافته است، به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید.
چه عواملی می تواند باعث اسهال در کودکان شود؟
- ویروس: ویروس ها شایع ترین علت اسهال کودکان هستند. عفونت از ویروس هایی مانند روتاویروس – علائم عفونت گوارشی ویروسی اغلب شامل استفراغ، معده درد، سردرد و تب است.
- باکتری: باکتری هایی مثل سالمونلا
- انگل: انگل هایی مانند ژیاردیا
اسهال در کودکان همچنین می تواند به دلیل مسائل دیگر ایجاد شود، از جمله:
1. مسمومیت غذایی
مسمومیت غذایی می تواند باعث ایجاد اسهال در کودکان شود. علائم معمولاً سریع بروز می کند و ممکن است شامل استفراغ باشد و در طی 24 ساعت بهبود یابد. اسهال مربوط به مسمومیت غذایی همان اسهال ناشی از عفونت است.
2. عدم تحمل لاکتوز
خوردن یا نوشیدن بیش از حد قند یا شیرین کننده مصنوعی
3. بیماری
از دیگر دلایل اسهال می توان به برخی بیماری ها از جمله: بیماری روده تحریک پذیر، بیماری کرون، کولیت اولسراتیو، آلرژی غذایی و بیماری سلیاک اشاره کرد.
4. مصرف داروهای خاص آنتی بیوتیک
اطلاعات مربوط به داروی اسهال برای کودکان
- همیشه قبل از دادن داروهای بدون نسخه مانند Imodium و Pepto-Bismol، با پزشک خود مشورت کنید.
- برای برخی از انواع اسهال عفونی، پروبیوتیک ها ممکن است مفید باشند.
- شما می توانید پروبیوتیک ها را به صورت مایع و قرص از طریق پیشخوان بدون نسخه خریداری کنید. حتماً نسخه “ویژه کودکان” را بخرید.
- بدون مشورت با پزشک به کودکان زیر 3 سال هیچ نوع دارویی ندهید.
چه زمانی باید کودک خود را برای درمان اسهال نزد پزشک ببریم؟
اسهال معمولاً طی چند روز از بین می رود، اما اگر کودک شما هر یک از این علائم را دارد، منتظر نمانید و با پزشک تماس بگیرید:
- کمتر از 6 ماه سن داشته باشد.
- اگر کودک دارای علائم کم آبی باشد (کمبود خروج ادرار، نداشتن بزاق دهان، خواب آلودگی بیش از حد یا فعالیت کم).
- در صورتی که تب بالایی دارد و با دارو تب بهبود نمی یابد.
- تورم یا بزرگ شدن شکم کودک.
- سرگیجه دارد.
- دهان خشک و چسبنده است.
- ادرار زرد تیره یا ادرار بسیار کم یا بدون ادرار
- هنگام گریه اشک کم یا بدون اشک
- پوستی خشک و خنک
- بیش از سه روز اسهال دارد.
- نمی تواند مایعات را نگه دارد یا بیش از دو بار استفراغ کرده است.
- تب مداوم دارد. (با دماسنج مقعدی تعیین می شود)
- مدفوع خونی دارد.
- کمتر از یک ماه سن دارد و دارای سه دوره یا بیشتر، اسهال است.
- دارای سیستم ایمنی ضعیف است.
- بیش از دو ساعت درد معده دارد.
هشدار !!!
- درمان عفونت گوارشی ویروسی می تواند 5-14 روز طول بکشد، در این دوره سعی کنید به کودک خود مایعات بنوشانید و از کم آبی بدن کودک خود پیشگیری کنید.
- شیر مادر یا محلول آبرسانی خوراکی (ORS) به نوزادان و کودکان خردسال اضافه کنید. زیرا؛ آب به تنهایی سدیم، پتاسیم و سایر مواد مغذی کافی برای تأمین آب بدن کودکان بسیار کوچک را ندارد.
- حتماً درمورد میزان مایعات مورد نیاز کودک، چگونگی اطمینان از دریافت مایعات، زمان دادن و همچنین مراقبت از کمبود آب با پزشک کودک صحبت کنید.
- کودکان بزرگتر از 2 سال مبتلا به اسهال می توانند هر چیزی را که دوست دارند برای هیدراته ماندن بخورند، از جمله ORS و محصولات با نام تجاری (نام آن ها معمولاً به “lyte” ختم می شود).
- علائم کم آبی بدن را بشناسید، کم آبی شدید خطرناک است و می تواند باعث تشنج، آسیب مغزی و حتی مرگ شود.
- اگر نوزاد شما تب بیش از 100.4 فارنهایت دارد، به او داروی تب ندهید.
- اگر مطمئن نیستید که چه چیزی باعث اسهال فرزند شما شده است، با پزشک تماس بگیرید.
منبع: www.webmd.com
