
در این مطلب می خواهیم روش های جلوگیری از پوسیدگی دندان را به شما بگوییم. پوسیدگی دندان از بین بردن ساختار دندان است و می تواند مینای دندان (پوشش خارجی دندان ) و لایه عاج دندان را تحت تأثیر قرار دهد. پوسیدگی دندان زمانی اتفاق می افتد که غذاهای حاوی کربوهیدرات (قند و نشاسته) مانند نان، غلات، شیر، نوشابه، میوه ها، کیک یا آب نبات بر روی دندان ها باقی بماند.
باکتری هایی که در دهان زندگی می کنند، این مواد غذایی را هضم کرده و به اسید تبدیل می کنند. باکتری ها، اسید، بقایای مواد غذایی و بزاق با هم ترکیب شده و پلاک ایجاد می کنند که به دندان می چسبد. اسیدهای موجود در پلاک، سطح مینای دندان را حل می کند و باعث ایجاد سوراخ هایی در دندان می شود که به آن حفره می گویند.
حفره های دندانی یا پوسیدگی سوراخ های ریزی در سطح سخت دندان ها است. پوسیدگی توسط باکتری های سطح دندان ایجاد می شود. متداول ترین عامل پوسیدگی دندان، باکتری معروف به استرپتوکوک موتانس است.
از دهه 1930 گفته می شود پوسیدگی دندان به دلیل کمبود ویتامین D در رژیم غذایی ایجاد می شوند. در این مطالعه، کودکانی که ویتامین D به رژیم غذایی شان اضافه شد، کاهش پوسیدگی را نشان داد. با این حال، کسانی که هم ویتامین D به رژیم غذایی خود اضافه کردند و غلات را از رژیم غذایی خود حذف می کردند، بهترین نتیجه را داشتند. این احتمالاً به این دلیل است که دانه ها می توانند به دندان بچسبند.
عوامل ایجاد پوسیدگی دندان چیست؟
عدم دریافت ویتامین D کافی، ممکن است دندان را در معرض پوسیدگی قرار دهد، اما اکنون می فهمیم که این تنها بخشی از معما است. سایر عوامل ایجاد پوسیدگی عبارتند از:
- خشکی دهان یا داشتن یک بیماری که باعث کاهش میزان بزاق دهان می شود.
- خوردن غذاهایی که به دندان می چسبند، مانند آب نبات و غذاهای چسبناک.
- میان وعده های مکرر بر روی غذاها یا نوشیدنی های شیرین، مانند نوشابه، غلات و بستنی
- سوزش معده (به دلیل اسید)
- مسواک نزدن و تمیز نکردن دندان ها
پوسیدگی دندان چه علائمی دارد؟
علائم و نشانه های پوسیدگی دندان متفاوت است. وقتی برای اولین بار حفره های دندان ایجاد می شوند، ممکن است هیچ علائمی نداشته باشید. وقتی حجم حفره ها بیشتر می شود، علائم و نشانه هایی مانند:
- دندان درد، دردی که بدون هیچ دلیل مشخصی رخ می دهد
- حساسیت دندان
- درد خفیف تا شدید هنگام خوردن یا نوشیدن چیز شیرین، گرم یا سرد
- سوراخ های قابل مشاهده در دندان های شما
- لکه های قهوه ای، سیاه یا سفید روی سطح دندان
- درد هنگام گاز زدن

روش های درمانی پوسیدگی دندان ها
1. آدامس بدون قند
در آزمایشات بالینی نشان داده شده است که جویدن آدامس بدون قند بعد از غذا، به بازسازی مینای دندان کمک می کند. این آدامس ها از زایلیتول تشکیل شده اند که به دلیل توانایی تحریک جریان بزاق، بالا بردن pH پلاک و کاهش S. mutans به طور گسترده مورد تحقیق قرار گرفته است، اما به مطالعات بیشتری نیاز است.
این آدامس ها مانع از رشد و فعالیت های باکتری های تولید کننده اسید می شوند و در مقابله با پوسیدگی دندان و جلوگیری از خراب شدن دندان ها موثر هستند.
2. ویتامین D
ویتامین D برای کمک به جذب کلسیم از غذایی که می خورید مهم است. مطالعات نشان داده است که رابطه معکوسی بین خوردن غذاهای سرشار از ویتامین D و کلسیم مانند ماست و حفره در کودکان خردسال وجود دارد. ویتامین D را می توانید از محصولات لبنی مانند شیر و ماست دریافت کنید. همچنین ویتامین D را از خورشید نیز می توانید دریافت کنید.
3. مسواک زدن با خمیر دندان های حاوی فلوراید
فلوراید نقش مهمی در جلوگیری از حفره ها و بازسازی مواد مینای دندان دارد. مطالعات نشان داده است که مسواک زدن منظم دندان ها با خمیر دندان های حاوی فلوراید از پوسیدگی دندان ها جلوگیری می کند.

بیشتر مطالعات روی کودکان و نوجوانان انجام شده است، بنابراین تحقیقات بیشتری در مورد بزرگسالان و افراد مسن مورد نیاز است.
✅ دندان های خود را حداقل 2 بار در روز با یک خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید. ترجیحا بعد از هر وعده غذایی و مخصوصا قبل از خواب مسواک بزنید.
✅ روزانه با دهانشویه حاوی فلوراید دهانتان را بشویید. برخی از شستشو دهنده ها دارای مواد ضد عفونی کننده برای کمک به از بین بردن باکتری های ایجاد کننده پلاک هستند.
✅روزانه با استفاده از نخ دندان بین دندان های خود را تمیز کنید.
4- از مصرف غذاهای شیرین خودداری کنید
از خوردن قند زیاد خودداری کنید. خوردن قند مهم ترین عامل خطر برای ایجاد پوسیدگی است. اگر می خواهید شکر بخورید، سعی کنید در طول روز میان وعده های شیرین مصرف نکنید.
به محض از بین رفتن شکر، مینای دندان شما فرصتی برای بازیافت مجدد دارد. اما اگر دائماً قند می خورید، دندان های شما فرصتی برای تجدید قوا پیدا نمی کنند.
5. ریشه شیرین بیان
بر اساس یک مطالعه، عصاره های گیاه شیرین بیان می توانند با باکتری های مسئول پوسیدگی های دندانی مقابله کنند. یک محقق این موضوع را به سطح بعدی رسانده و یک آبنبات چوبی شیرین بیان را برای کمک به مبارزه با پوسیدگی دندان ایجاد کرده است.
استفاده از عصاره شیرین بیان در آبنبات چوبی نشان داد که آن ها در کاهش قابل توجهی S. mutans در دهان و جلوگیری از ایجاد پوسیدگی موثر هستند.
مراجعه به دندانپزشک
بسیاری از مشکلات دندانی، حتی پوسیدگی های عمیق، بدون درد و علائم دیگر ایجاد می شوند. معاینات منظم دندانپزشکی بهترین راه برای جلوگیری از پوسیدگی دندان قبل از بدتر شدن آن است. تشخیص سریع تر آن به معنای درمان آسان تر است.
چه عواملی باعث افزایش خرابی دندان می شوند؟

- استفاده از غذاهای شیرین و پر کربوهیدرات که به تغذیه باکتری های دهان کمک می کند.
- سیگار کشیدن
- مسواک نزدن و استفاده نکردن از نخ دندان
- عدم مراجعه منظم به دندان پزشک
- دیابت داشتن
سخن آخر
با استفاده از ویتامین D، آبنبات چوبی شیرین بیان، آدامس و سایر داروهای خانگی به خودی خود از شر حفره های دندان خلاص نمی شوید. اما این روش ها ممکن است از بزرگتر شدن و ایجاد حفره های جدید جلوگیری کنند. در بهترین حالت، آن ها می توانند قبل از ایجاد حفره، مناطق نرم و ضعیف شده مینای دندان شما را از نو بسازند.
هرچه حفره ها زودتر تشخیص داده شود، ترمیم دندان برای دندانپزشک راحت تر خواهد بود، بنابراین حتما مرتب به دندانپزشک مراجعه کنید.
منبع: healthline