آبسه دندان چیست؟ علت، نشانه ها و نحوه درمان آن
مرض آبسه دندان یک بیماری درد ناک در نواحی قرار گیری دندان ها است. آبسه دندان نیاز مند مراقبت و توجه ویژه است که بتوان از این درد عذاب دهنده خلاص شد. در مواقعی که از آبسه دندان جلوگیری نشود و هنگام بروز آن درمان مناسب صورت نگیرد عفونت ناشی از آبسه دندان به نقاط دیگر بدن سرایت می کند. در این مقاله با ما همراه باشید تا به شما تعریف درستی از آبسه دندان ارائه دهیم و علت و نشانه های آن را نیز به شما بگوییم.
آبسه دندان چیست؟
به مجموعه ای از چرک ها، عفونت ها و باکتری ها که در قسمتی از لثه افراد جمع می شوند و با درد حیرت انگیزی همراه است آبسه دندان می گویند. آبسه دندان یک درد تقریبا شدید است که در صورت عدم درمان آن، درد آن به گوش ها و گردن نیز کشیده می شود و انسان را مورد آزار و اذیت خود قرار می دهد.
انواع آبسه دندان
آبسه دندان انواع مختلفی داشته و درقسمت های مخلف دهان افراد بروز می کند.
آبسه دندان 3 نوع مختلف دارد که عبارتند از:
1. آبسه پیری آپیکال
این نوع از آبسه در سر ریشه دندان ظاهر می شود و بسیار درد ناک است.
2. آبسه پریو دنتال
این نوع از آبسه بر روی لثه افراد و در کنار ریشه دندان بروز می کند. همچنین احتمال آن وجود دارد که آبسه پریودنتال به بافت دندان نیز نفوذ کند و درد عجیبی را بر روی دندان شما ایجاد نماید.
3. آبسه لثه
این نوع از آبسه بر روی لثه رخ داده و بسیار آزار دهنده است.
علائم نفوذ عفونت آبسه دندان به سایر نقاط بدن
زمانی که عفونت دندان به وجود می آید، این عفونت به تدریج به سایر نقاط بدن نفوذ کرده و باعث آزار سایر نقاط بدن نیز می شود. سرایت عفونت آبسه دندان به سایر نقاط بدن چند علت و نشانه دارد که علائم آن عبارتند از:
- درد زبان و دندان
- پف کردن صورت، گردن و گونه ها
- احساس سوزش و خارش دور پوست
- حالت تهوع
- تب
- استفراغ
- سر درد شدید
- افتادگی پلک ها
- مشکلات تنفسی
- سر گیجه
چه موقع برای درمان آبسه دندان به پزشک مراجعه کنیم؟
فرد با اولین نشانه بروز آبسه دندان باید به دندان پزشکی مراجعه کند و درمان آن را سریعا پیش بگیرد. زیرا ممکن است این عفونت به سایر نقاط بدن کشیده شود و با عوارض جبران ناپذیری رو به رو شود. چنین عفونت هایی می توانند به سرعت تشدید شده و گسترش یابند.
دلیل بروز آبسه دندان
زمانی که باکتری ها از راه های مختلف به دندان های شما نفوذ می کنند می توانند بروز آبسه را بروی دندان ها یا لثه و… دهان شما حاصل شوند. با این وجود نحوه بروز آبسه در دهان افراد بستگی به نوع آبسه دارد.
- آبسه پیری آپیکال: در این نوع از آبسه معمولا باکتری ها از درون حفره ای که بر روی دندان های شما قرار دارد و درون دندان نفوذ می کنند، هدف این نوع از آبسه نفوذ به قسمت های نرم و داخلی دندان های شما است.
- آبسه پریو دنتال: این نوع از آبسه از آسیب دیده گی دندان و بیماری های لثه ای حاصل می شود و افراد را آزار می دهد.
- آبسه لثه: یک پوست کوچک ذرت که در لثه شما گیر کرده یا کشیده شدن برس های مسواک بر روی لثه می تواند از نشانه های بروز این نوع از آبسه باشد.
آبسه دندان را چگونه درمان کنیم؟
نوع درمان هایی که افراد برای درمان آبسه دندان خود در نظر می گیرد به عوامل زیادی بستگی دارد که از جمله آن ها عبارتند از:
- محل اولیه بروز آبسه
- میزان گسترش عفونت
- میزان واکنش سیستم ایمنی بدن به عفونت
درمان های احتمالی که ممکن است آن ها را برای درمان آبسه دندان انجام دهید عبارتند از:
درمان ریشه کانال
درمان ریشه کانال یا (Rct): ممکن است برای درمان آبسه در اعماق دندان لازم باشد این درمان را انجام دهید. این روش شامل سوراخ کردن دندان برای از بین بردن چرک انباشته شده و باکتری های موجود در ریشه است.
سپس دندانپزشک این مکان را با ماده‌ای مانند لاستیک بنام گوتا پرکا پر می کند. پس از بهبودی دندان، آن را با تاج یا پر کردن (فیلینگ) دائمی ترمیم می کنند تا از عفونت‌های بعدی جلوگیری کند.
درمان آپیکواکتومی
در برخی از موارد Rct برای درمان آبسه دندان مناسب نیست و نمی تواند درمان قطعی برای بهبود عفونت دندان شما باشد. در این مواقع پزشک معالج درمان برداشتن انتهای ریشه دندان (آپیکواکتومی) را توصیه می کند. این روش درمانی به نوعی است که پزشک معالج، لثه را برای از بین بردن انتهای ریشه دندان می شکافد تا بتواند عفونت ها و چرک موجود بر روی لثه شما را از بین ببرد.
آنتی بیوتیک ها
ممکن است پزشک معالج شما برای از بین بردن عفونت ها و جلوگیری از شیوع آن به سایر نقاط بدن آنتی بیوتیک ها را برای شما تجویز کند. اگر عفونت قبلاً شیوع پیدا کرده باشد، ممکن است فرد نیاز به ادامه ی دوره درمان آنتی بیوتیکی خود داشته باشد.
از طرف دیگر، ممکن است نیاز به تغییر نوع دیگری از آنتی بیوتیک ها باشد. اگر عفونت موجود در آبسه دندان شدید باشد احتمال دارد فرد نیاز داشته باشد در بیمارستان بماند و از طریق قطره ی داخل وریدی آنتی بیوتیک دریافت کند.
حساسیت دندان چیست؟ علل، علائم و درمان دندان های حساس
زه کشی
همچنین زمان هایی ممکن است چرک درون آبسه دندان به طور مستقیم تخلیه شود که این روش برای بهبود سریع تر آبسه دندان شما مفید تر است. برای مثال، زهکشی ممکن است لازم باشد تا چرک از آبسه پارافارنژیال در قسمت پشت دهان خارج شود.
درمان سپسیس
سپسیس یک وضعیت جدی در پزشکی بوده که در هنگامی که عفونت آبسه به طور قابل توجه در خون بروز کند و سیستم ایمنی بدن به شدت به این موضوع واکنش نشان می دهد. سپسیس بدون درمان می تواند منجر به شوک سپتیک شود و اگر درمان نشود ممکن است به نارسایی اندام ها و در نهایت منجر به مرگ شود.
آیا وجود آبسه در دندان عوارضی را به وجود می آورد؟
احتمالا آبسه های موجود در دندان های افراد توسط پزشک درمان می شوند. حتی اگر پارگی هایی در آبسه موجود در دهانتان بوجود بیاید، باید این پارگی ها به پزشک معالج نشان داده شوند و پزشک برای درمان آن ها اقدام به عمل آورد. در صورت عدم درمان عفونت های موجود در دهان و لثه خود احتمال آن وجود دارد که این عفونت ها به فک، گردن و مغز افراد آسیب بزند.
نکته: اگر آبسه موجود در دندان شما با علائم زیر همراه بود حتما به اورژانس بیمارستان مراجعه کنید.
- تب
- ورم صورت
- مشکل در بلع
- بالا بودن ضربان قلب
- سر گیجه
موارد بالا از جمله مواردی هستند که می توانند به بدن شما آسیب جدی وارد کنند و بهتر است پس از وجود همچین علائمی در بدن خود به اورژانس بیمارستان مراجعه کنید.
چگونه از بروز آبسه دندان جلوگیری کنیم؟
نکاتی که در پایین به آن ها اشاره می شود می تواند باعث جلوگیری از بروز آبسه دهان شود که عبارتند از:
- دو بار در روز دندان های خود را مسواک بزنید و برای مسواک زدن از خمیر دندان های حاوی فلوراید استفاده نمایید.
- بلافاصله پس از مسواک زدن چیزی نخورید و اجازه دهید مدتی بگذرد و سپس به خوردن بپردازید.
- حتما روزی یک بار از نخ دندان استفاده نمایید.
- از خوردن نوشیدنی و غذاهای شیرین بپرهیزید.
- به طور مرتب به دندان پزشک مراجعه کنید.
می توانید از دارو های خانگی در کنار درمان های پزشکی برای بهبود آبسه دندان استفاده نمایید.
بیشتر عفونت‌های دندان به راحتی قابل درمان هستند. اما اگر فرد درمان را به تأخیر بیندازد، عفونت دندان می‌تواند در سایر نقاط بدن گسترش یابد. پس از شیوع عفونت، ممکن است به سرعت منجر به عوارض شدید و تهدید کننده ی زندگی شود.
شخصی که گمان می کند عفونت دندانش شیوع یافته است باید به دنبال فوریت های پزشکی باشد.
موثر ترین روش برای جلوگیری از عفونت دندان، حفظ بهداشت دهان و دندان است. افراد می‌توانند این کار را با محدود کردن مصرف قند، مسواک زدن دو بار در روز و مراجعه ی مرتب به دندانپزشک انجام دهند.
